Χάρη στις πυραμίδες και στα καλά διατηρημένα κείμενα (από συνθήκες ειρήνης μέχρι προσωπικές επιστολές και λίστες για ψώνια), γνωρίζουμε...
Πολλοί από τους τάφους διέθεταν και παρακείμενους θαλάμους. Στους θαλάμους αυτούς σερβίρονταν συχνά φαγητό και ποτό στο πνεύμα του νεκρού. Μόλις θεωρούσαν ότι το 'κα" του νεκρού είχε καταναλώσει την ουσία του φαγητού, το φαγητό το έτρωγαν ζωντανοί, εκεί στον θάλαμο δίπλα στο σώμα του νεκρού.
Οι τομογραφίες της μούμιας του νεαρού φαραώ έδειξαν ότι θάφτηκε χωρίς την καρδιά του ή μέρος του θώρακά του. Αυτή η παρέκκλιση από τις παραδοσιακές πρακτικές υποδηλώνει ότι μπορεί να πέθανε από κάποιο μοιραίο ατύχημα. Ωστόσο, οι ιστορικοί δεν μπορούν να είναι σίγουροι, το DNA έδειξε ότι ο μικρός βασιλιάς υπέφερε από ελονοσία και οι εξετάσεις στα οστά αφήνουν υπόνοιες για κάποιου είδους ασθένεια των οστών.
Οι Αιγύπτιοι πιστεύεται ότι ξόδευαν περισσότερα, ως ποσοστό του εθνικού τους εισοδήματος, σε θρησκευτικές και ταφικές τελετές και σε τάφους από οποιοδήποτε άλλο λαό της εποχής εκείνης. Μέχρι το τέλος του Νέου Βασιλείου, υπολογίζεται ότι το ένα πέμπτο του πληθυσμού απασχολείτο στον κλήρο και στην υπηρεσία των αιγύπτιων θεών και το ένα τρίτο της γης χρησιμοποιείτο για θρησκευτικούς σκοπούς. Η ζωή μετά θάνατον ήταν εξαιρετικά σημαντκή.
Η ταρίχευση αποτελούσε μια μακρά και κοπιώδη διαδικασία. Το σώμα έπρεπε να πλυθεί, να περάσει από την ιεροτελεστία της κάθαρσης, να αφαιρεθούν τα όργανα, να γεμίσει το σώμα με γέμιση και τέλος να μουλιάσει σε άλατα διττανθρακικής σόδας για περισσότερες από 40 ημέρες. Στη συνέχεια αφαιρείτο η γέμιση και αντικαθίστατο ενώ το σώμα τυλιγόταν με λωρίδες λινού υφάσματος. Τέλος την τύλιγαν με σάβανο και την τοποθετούσαν στο φέρετρο. Μετά από όλα αυτά το σώμα του νεκρού ζύγιζε μόλις 2,5 κιλά.
Τι τα έκαναν άραγε οι αρχαίοι Αιγύπτιοι τα όργανα της μούμιας; Το στομάχι, το ήπαρ, οι πνεύμονες και τα έντερα αφαιρούνταν και διατηρούνταν σε βάζα. Η καρδιά (η οποία θεωρείτο το κέντρο του πνεύματος και του συναισθήματος στην Αρχαία Αίγυπτο), τα μάτια και τα νεφρά έμεναν συνήθως μέσα στο σώμα. Ο εγκέφαλος, ωστόσο, εξάγετο από τη μύτη με ένα μακρύ καλάμι το οποίο είχε στην άκρη έναν γάντζο και έβγαινε στο τέλος σε κομμάτια από τα ρουθούνια (ελπίζουμε να μην έχετε γεμάτο στομάχι). Ο εγκέφαλος στη συνέχεια θαβόταν σε λάκκους στην άμμο μαζί με τα υπόλοιπα σκουπίδια.
Σε όλη την ιστορία της Αιγύπτου οι φαραώ θάβονταν με τους υπηρέτες τους. Ποιος βασιλιάς ή βασίλισσα θα πήγαινε στον άλλο κόσμο χωρίς να έχει κάποιον να του πλένει τα ρούχα άλλωστε; Η μόνη διαφορά ήταν ότι στα μεταγενέστερα χρόνια, οι φαραώ θάβονταν με πήλινα ομοιώματα των υπηρετών κι όχι με τους ίδιους τους υπηρέτες όπως συνέβαινε παλαιότερα όπου τους σκότωναν με ένα χτύπημα στο κεφάλι.
Όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα όπου τα γραφεία τελετών έχουν διαφορετικές προσφορές με διαφορετικές τιμές, έτσι και τότε οι ταριχευτές προσέφεραν υπηρεσίες για όλα τα βαλάντια. Οι φτωχότεροι ωστόσο Αιγύπτιοι δεν είχαν τη δυνατότητα να ταριχευτούν κι έτσι απλώς θάβονταν στη ζεστή άμμο και διατηρούνταν εκεί με φυσικό τρόπο. Δεν ήταν η καλύτερη δυνατή μέθοδος βεβαίως αλλά λειτουργούσε καθώς έχουν βρεθεί σήμερα ανέπαφες μούμιες με τα κοσμήματά τους που διατηρήθηκαν με αυτόν τον τρόπο.
Οι αρχαιολόγοι έχουν ανακάλυψει ταριχευμένα πουλιά, γάτες, ιπποπόταμους, ταύρους, κροκόδειλους και άλλα ζώα. Περισσότερα από 70 εκατομμύρια ζώα ταριχεύθηκαν μεταξύ του 800 π.Χ. και του 400 μ.Χ. Και δεν ήταν όλα ζώα που ανήκαν σε πλούσιες οικογένειες καθώς πολλά από αυτά τα ταριχευμένα ζώα πουλήθηκαν σε προσκυνητές σε τόπους λατρείας. Ενδεχομένως κάποια από αυτά να είχαν εκτραφεί για αυτό τον μακάβριο λόγο.
Πολλές από τις ιστορίες που αναφέρονται στην κατάρα της μούμιας ξεκίνησαν γύρω στο 1923 όταν ο Λόρδος Carnarvon, ο αριστοκράτης χρηματοδότης της αποστολής που οδήγησε στο άνοιγμα του βασιλιά Τουταγχαμών, πέθανε από μολυσμένο κουνούπι ένα χρόνο από όταν ανοίχθηκε ο τάφος. Την ίδια εκείνη ημέρα σκοτώθηκε και το καναρίνι του επικεφαλής αρχαιολόγου από κόμπρα. Επτά ακόμη άνθρωποι που είχαν συμμετάσχει στην αποστολή πέθαναν μέσα σε επτά χρόνια παρόλο που δεκάδες άλλοι έζησαν ζωή χαρισάμενη όπως και ο επικεφαλής αρχαιολόγος άλλωστε.
Κατά τον 19ο αιώνα στην Αγγλία οι μούμιες και τα υπόλοιπα αιγυπτιακά χειροτεχνήματα βρίσκονταν σε αντικερί και σε πλούσια σπίτια. "Δεν ήταν πρέπον να επιστρέψει κάποιος από την Αίγυπτο χωρίς να κουβαλά μαζί του κάποια μούμια στο ένα χέρι και έναν κροκόδειλο στο άλλο", έγραφε ο Γάλλος αριστοκράτης στον πασά Μοχάμεντ Άλι το 1833. Τα "αποκαλυπτήρια της μούμιας" προσέλκυαν πλήθος κόσμου σε θεατρικές αίθουσες και σε αίθουσες διάλέξεων Πανεπιστημίων.
Τον 19ο αιώνα, οι μούμιες ανθρώπων και ζώων έρχονταν από την Αίγυπτο στη Βόρεια Αμερική και στην Ευρώπη κατά εκατοντάδες χιλιάδες. Βρετανική εταιρεία της εποχής θρυμμάτισε 180.000 μούμιες γάτας για να χρησιμοποιήσει το υλικό ως λίπασμα. Τις διέλυαν επίσης και τις πουλούσαν ως χρωστικές ουσίες σε καταστήματα με είδη καλλιτεχνίας. Λέγεται ότι όταν έμαθε την αλήθεια ο Βρετανός ζωγράφος Edward Burne-Jones οργάνωσε ολόκληρη κηδεία για το σωληνάριο μπογιάς του στον κήπο του.
Ο Ναπολέων Βοναπάρτης είναι γνωστό ότι είχε εμμονή με την Αίγυπτο. Λέγεται μάλιστα ότι μετά την εκστρατεία του εκεί έφερε μαζί του επιστρέφοντας και τον οβελίσκο του Λούξορ (φωτ.) και τον τοποθέτησε στην Place de la Concorde στο Παρίσι. Όταν ο μεγάλος στρατηγός μπήκε όμως στη Μεγάλη Πυραμίδα, βγήκε χλωμός και τρέμοντας, εμφανώς τρομοκρατημένος. Αργότερα είπε ότι είχε δει όραμα με το μέλλον του.
Το 832 π.Χ. ο χαλίφης της Βαγδάτης, η οποία την εποχή εκείνη αποτελούσε ένα από τα σπουδαιότερα κέντρα γνώσης του κόσμου, διεταξε τους στρατιώτες του να μπουν στη Μεγάλη Πυραμίδα για να ανακαλύψει τα μυστικά της και τους θησαυρούς της. Οι στρατιώτες μπήκαν στην πυραμίδα, ανακάλυψαν πολλούς θησαυρούς αλλά το σώμα του φαραώ έλειπε. Κανείς δεν έμαθε τι απέγινε.
Οι λόγιοι της μεσαιωνικής Ευρώπης πίστευαν ότι η σκόνη από τις μούμιες είχε μαγικές ιδιότητες. Έτριβαν κομμάτια από μούμιες και τα έκαναν σκόνη την οποία χρησιμοποιούσαν για ιατρικούς σκοπούς. Ο Άγγλος βασιλιάς Κάρολος Β' πίστευε ότι η σκόνη αυτή περιείχε το μυστικό της μεγαλοσύνης και την σκούπιζε από τη μούμια και την έτριβε στα ρούχα του.
Μια και μιλάμε για πρωτόγονη ιατρική, η ιστοσελίδα Φριχτές Ιστορίες αναφέρει ότι οι Αρχαίοι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι μπορούσαν να γιατρέψουν την τύφλωση ρίχνοντας στο αυτί του ασθενή λιωμένο μάτι γουρουνιού και κόκκινη ώχρα.
Πολλές εφημερίδες του 19ου αιώνα αναφέρουν τα σχέδια εισαγωγής των επιδέσμων από τις μούμιες οι οποίοι στη συνέχεια θα μετατρέπονταν σε χαρτί. Η επιδημία χολέρας που ξέσπασε στο Μέιν τη δεκαετία του 1860 μετά την εισαγωγή των επιδέσμων έκανε τους κατοίκους να μιλούν για κατάρα. Ωστόσο, ακόμη κι εάν τα λινά αυτά ήταν από μούμιες (κάτι που δεν αποδείχθηκε ποτέ), είναι απίθανο να επέζησε το βακτήριο της χολέρας για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα.
Το μεγαλύτερο ποσοστό, αν όχι όλες οι πυραμίδες, συλήθηκαν καθώς ο πειρασμός για τους μεγάλους θησαυρούς που περιείχαν ήταν φυσικά μεγάλος. Η μετακίνησή τους στην απομονωμένη Κοιλάδα των Βασιλέων δεν αρκούσε για να βρουν την ησυχία τους οι μούμιες και οι θησαυροί τους. Υπήρξαν πολλοί, τόσο αρχαίοι όσο και σύγχρονοι τυμβωρύχοι οι οποίοι παγιδεύτηκαν στους τάφους και βρήκαν φριχτό θάνατο.
Espresso
