Οι μεγάλες εταιρίες ρυθμίζουν την χρηματοδότηση των προγραμμάτων υγείας Στις μέρες μας, τα παγκόσμια προγράμματα υγείας παραπαίουν ...
Οι μεγάλες εταιρίες ρυθμίζουν την χρηματοδότηση των προγραμμάτων υγείας
Στις μέρες μας, τα παγκόσμια προγράμματα υγείας παραπαίουν στην κόψη του ξυραφιού. Η διεθνής οικονομική κρίση και οι πολιτικές περιστολής του δανεισμού απειλούν τα πάντα, από τον έλεγχο της ελονοσίας και την αντιμετώπιση του AIDS, μέχρι τα εκπαιδευτικά προγράμματα για πολύ νεαρές υποψήφιες μητέρες και τις δράσεις κατάρτισης των εργαζομένων στην υγειονομική περίθαλψη. Ακόμη και αν το υπάρχον παγκόσμιο οικοδόμημα της δημόσιας υγείας επιζήσει αυτής της εποχής των περιστολών και της λιτότητας, θα πρέπει στην πορεία να αναδιαρθρωθεί.
Πριν από το 2000, οι δεσμοί ανάμεσα στα προγράμματα για την παγκόσμια υγεία σε χώρες χαμηλού ή μεσαίου εισοδήματος και στις μεταβαλλόμενες προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής των πλουσίων χωρών ήταν χαλαροί, κυρίως επειδή τα προγράμματα καθαυτά δεν ήταν και τόσο εκτεταμένα. Το 1999, για παράδειγμα, οι συνολικές δαπάνες για την υγεία στις αναπτυσσόμενες χώρες (για δράσεις που ξεκινούν από την εξασφάλιση καθαρού νερού μέχρι τις κρατικές κλινικές για τον εμβολιασμό και τη θεραπεία από τον ιό HIV), ήταν περίπου 5,6 δισεκατομμύρια δολάρια, με την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών να προσφέρει περίπου το ένα τρίτο της δαπάνης και τους Αμερικανούς ιδιώτες δωρητές άλλο ένα δέκατο.
Όμως, κατά τη δεκαετία που ακολούθησε, η εικόνα άλλαξε δραστικά, λόγω της συνεχιζόμενης οικονομικής άνθησης και του φόβου από την εξάπλωση της πανδημίας του AIDS. Κατά τη διάρκεια του 1970 και του 1980, η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας και άλλοι διεθνείς ηγετικοί παράγοντες για την υγεία προσπάθησαν συχνά να επιτύχουν τη βελτίωση της υγείας των φτωχών του κόσμου στοχεύοντας στις υπερβολές του ιδιωτικού τομέα. Επέβαλλαν περιορισμούς, κώδικες και «δεοντολογικά κριτήρια» για την εμπορία παρασκευασμάτων για βρέφη, για τα φυτοφάρμακα και τον καπνό, εξασθενίζοντας τα στελέχη των εταιριών και επιβάλλοντας σε ασφυξία τα επιχειρηματικά τους σχέδια.
Η επιτυχία στηριζόταν στη συνεργασία των εθνικών κυβερνήσεων, αλλά όπου οι πολιτικοί εφάρμοσαν τις συστάσεις τους πέτυχαν απτά αποτελέσματα. Τα ποσοστά του θηλασμού αυξήθηκαν, οι δηλητηριάσεις από φυτοφάρμακα μειώθηκαν και η κατανάλωση καπνού έπεσε. Έκτοτε, το παγκόσμιο καθεστώς για την υγεία έχει ανατραπεί. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο δεκαετιών, ο ιδιωτικός τομέας έχει αναδειχθεί ως η κορυφαία πηγή χρηματοδότησης στον κόσμο και ως ηγέτιδα δύναμη στον αγώνα κατά των θανατηφόρων ασθενειών. Οι πόροι μερικών από τις ιδιωτικές εταιρείες του κλάδου που εμπλέκονται στην παγκόσμια υγεία σήμερα κάνουν τους πόρους του ΠΟΥ να φαίνονται πάρα πολύ μικροί.
Ομάδες εταιρειών όπως η Παγκόσμια Συμμαχία Επιχειρήσεων (Global Business Coalition, GBC) στοχεύουν να μετατρέψουν «στοιχεία του ενεργητικού των επιχειρήσεων σε παράγοντες της μάχης κατά των ασθενειών». Το GBC μπορεί να υπερηφανεύεται ότι διαθέτει ως μέλη σχεδόν 200 εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων πολυεθνικών εταιρειών όπως η Coca-Cola, η Exxon Mobil και η Pfizer. Προς τί το ενδιαφέρον; Οι επιχειρήσεις ανταποκρίνονται στην πάνδημη απαίτηση για εταιρική κοινωνική ευθύνη, αλλά επίσης έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν, καθώς προσβλέπουν στις αναδυόμενες αγορές για τη μελλοντική τους ανάπτυξη, ότι η ανάληψη δημόσιας υγείας είναι μια μακροπρόθεσμη επένδυση. Όπως ο οικονομολόγος ειδικός στα αναπτυξιακά θέματα Daniel Altman εξήγησε πρόσφατα, σε μια παγκόσμια οικονομία, «αυτοί οι άνθρωποι είναι οι καταναλωτές σας, οι εργαζόμενοί σας, οι επενδυτές σας».
Αρκετοί πρώην αξιωματούχοι του ΠΟΥ τώρα εργάζονται σε θέματα δημόσιας υγείας αλλά για λογαριασμό της ιδιωτικής βιομηχανίας. Περισσότερο αποκαλυπτικό είναι το γεγονός ότι τα ιδιωτικά συμφέροντα χρηματοδοτούν τέσσερα στα πέντε δολάρια του προϋπολογισμού του ΠΟΥ. Το πρόβλημα είναι ότι οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται πιο έντονα σε σχέδια σχετικά με την παγκόσμια υγεία προέρχονται από ένα στενό φάσμα βιομηχανιών, πολλές από τις οποίες είναι κάτω από πυρά για την αρνητική επίδρασή τους στη δημόσια υγεία. Αυτές οι ιδιωτικές επιχειρήσεις παίζουν ένα διπλό παιχνίδι: διαταράσσουν τις τοπικές κοινότητες με το ένα χέρι και υπογράφουν μεγάλα τσεκ φαινομενικά για να τους βοηθήσουν με το άλλο. Συχνά, ο πυρήνας των οικονομικών τους συμφερόντων βρίσκεται σε ευθεία αντίθεση με τις δραστηριότητες για τη βελτίωση της υγείας των φτωχών, με τρόπους που στρεβλώνουν την παγκόσμια ατζέντα για την υγεία.
premium.paratiritis.gr
