ΜΟΝΗ ΣΚΑΦΙΔΙΑΣ
Βρίσκεται 10 χλμ από τον Πύργο, την πρωτεύουσα του Νομού Ηλείας και δίπλα από τα καταγάλανα νερά του Ιονίου πελάγους.
Το μοναστήρι της Παναγίας της Σκαφιδιώτισσας, από την οποία πήρε το όνομα, κτίστηκε τον 10ο αιώνα μ.Χ. Εκτός από την αξιόλογη αρχιτεκτονική, έχει πολλούς θησαυρούς, όπως ιερά σκεύη, άμφια, λειψανοθήκες, στολές, όπλα, εικόνες κ.α., καθώς και το λάβαρο της Μονής από χειροκέντητη εικόνα με αφιέρωση στην Παναγία.
ΜΟΝΗ ΚΑΤΩ ΔΙΒΡΗΣ
Από τα σπουδαιότερα μοναστήρια της Ηλείας και γενικότερα της Ελλάδας. Στην είσοδο του γραφικού χωριού «Δίβρη» με τα όμορφα πετρόχτιστα σπίτια βρίσκεται το ένα τμήμα του, η Κάτω Μονή Δίβρης
Ο ναός της Μονής, αφιέρωμα στη Κοίμηση της Θεοτόκου, είναι του 18ου αιώνα μ.Χ. και έχει τις πιο καλοδιατηρημένες τοιχογραφίες και ένα αριστουργηματικό ξυλόγλυπτο τέμπλο.
ΜΟΝΗ ΑΝΩ ΔΙΒΡΗΣ
Μετά το χωριό Δίβρη, ο ανηφορικός δρόμος οδηγεί στο κυρίως Μοναστήρι χαμένο μέσα στα έλατα. Ένα πραγματικό ησυχαστήριο το οποίο κτίστηκε το 1667, με τις υπέροχες τοιχογραφίες Στο βορειοδυτικό τμήμα του Μοναστηριού βρίσκεται το υπόγειο κρυφό σχολειό απ’ όπου ξεκίνησε ο μεγάλος Ελληνικός αγώνας.
Βρίσκεται μακρύτερα από κάθε άλλο μοναστήρι, αλλά για τα 60 χλμ της διαδρομής ο επισκέπτης θα ανταμειφθεί περνώντας από την Αρχαία Ολυμπία, το πανέμορφο δάσος της Φολόης και την γραφική Λαμπεία.
ΜΟΝΗ ΦΡΑΓΚΑΠΗΔΗΜΑΤΟΣ
280 μέτρα ψηλότερα από την θάλασσα βρίσκεται ο βράχος απ’ όπου πήδησε με το άλογό του ένας Φράγκος καταδιωκόμενος από τους Τούρκους χωρίς να πάθει κάτι, επικαλούμενος τη βοήθεια του Αγίου Νικολάου.
Έτσι ξεκινάει η ιστορία του πανέμορφου Μοναστηριού, που είναι ονομαστό για τα υπέροχα εργόχειρα από τους αργαλειούς της Μονής βραβευμένα στην Έκθεση της Θεσσαλονίκης.
ΜΟΝΗ ΕΙΣΟΔΙΩΤΙΣΣΗΣ
Η Μονή είναι αφιερωμένη στα Εισόδια της Θεοτόκου. Βρίσκεται στο 5ο χλμ της οδού Πύργου-Κατακόλου, στο χωριό Άγιος Ιωάννης.
Η εκκλησία τα Μονής είναι μια μικρή σπηλιά στο βράχο, κατασκευασμένη τον 15ο αιώνα. Μέχρι το 1974 ήταν μετόχι της Μονής Σκαφιδιάς. Μετά το 1974 ιδρύθηκε η σχολή Αγιογραφίας και Βυζαντινής μουσικής που στεγάζεται στο κτίριο μπροστά από την εκκλησία και η Μονή έγινε ανεξάρτητη.
ΜΟΝΗ ΚΡΕΜΑΣΤΗΣ
Στέκεται επιβλητική και εντυπωσιάζει με τον όγκο της σαν να είναι κρεμασμένη στο βράχο. Από τον εξώστη της εκκλησίας ο επισκέπτης θα δει όλη την ομορφιά της Ηλειακής γης μέχρι το δάσος της Φολόης και την μεγαλοπρέπεια του Ερυμάνθου.
Πριν από 800 χρόνια κάτοικοι της περιοχής έβλεπαν τα βράδια σε μια τρύπα του βράχου ένα φως. Κρέμασαν σχοινί κάποιον ο οποίος βρήκε την εικόνα της Παναγίας αιωρούμενη.
Ο επισκέπτης μπορεί να επισκεφθεί το μοναστήρι από το χωριό Λάνθι ή από το Λαμπέτι. Και στις δύο περιπτώσεις το τοπίο είναι πανέμορφο.
ΜΟΝΗ ΒΛΑΧΕΡΝΩΝ
Βρίσκεται κοντά στη Κυλλήνη σε ένα τοπίο που εντυπωσιάζει με την λαμπρότητά του.
Κτίστηκε τον 12 αιώνα μ.Χ. περίπου και για την προέλευση της ονομασίας επικρατούν δύο απόψεις: Η ότι κτίστηκε σε ανάμνηση της Μονής Βλαχερνών της Κωνσταντινούπολης ή ότι ήταν το μετόχι της.
Λόγω των καταστροφών στο πέρασμα των χρόνων χάθηκαν σπουδαία αρχεία της Μονής με αποτέλεσμα να επικρατούν διαφορετικές απόψεις σε ότι αφορά την ίδρυσή τους. Διαφορετικές επιδράσεις υπάρχουν και στην αρχιτεκτονική του Ιερού Ναού, που είναι συγκερασμός αρχιτεκτονικών στοιχείων ανατολικής και δυτικής τέχνης.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΕΛΕΟΥΣΑΣ
Κοντά στο χωριό Λυγιά του δήμου Πηνειού και μέσα σε ένα βαθύ καταπράσινο φαράγγι βρίσκεται το Μοναστήρι. Δίπλα είναι μια σπηλιά με σταλακτίτες που το νερό της θεωρείται αγίασμα.
Κτίστηκε τον 9ο αιώνα μ.Χ. και πήρε το όνομα από την εικόνα της Παναγίας που βρέθηκε και της έδωσαν το επίθετο Ελεούσα ζητώντας της την προστασία των κατοίκων της περιοχής.
Από τις αλλεπάλληλες καταστροφές και λεηλασίες έχουν απομείνει η εκκλησία και ένας μισογκρεμισμένος πύργος που χρησίμευε για την προστασία των μοναχών από τους επιδρομείς.
Η Μονή έπαιξε σημαντικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821.
ΜΟΝΗ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΓΑΣΤΟΥΝΗΣ
Στην άκρη της πόλης της Γαστούνης στέκεται για πάνω από χίλια χρόνια ένα Βυζαντινό αριστούργημα, ο Ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου, η Καθολική της Γαστούνης με το ομώνυμο μοναστήρι. Η ονομασία αυτή μαρτυρεί το χρόνο που κτίστηκε [920 μ.Χ.] επειδή έτσι συνηθιζόταν να ονομάζονται τότε οι ελληνικές εκκλησίες.
Εξωτερικά η τοιχοποιία του Ναού είναι σε άριστη κατάσταση. Το εσωτερικό γεμάτο τοιχογραφίες, δυσδιάκριτες όμως από τον χρόνο και τη βεβήλωση των βαρβάρων, προκαλεί το δέος στον επισκέπτη. Εκείνο που ο επισκέπτης θαυμάζει περισσότερο είναι η βυζαντινή εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου. Στον ωραιότατο θρόνο της στέκει για αιώνες παρηγοριά και ελπίδα των πιστών.
ΜΟΝΗ ΦΡΑΓΚΑΒΙΛΛΑΣ
Το ονομαστό Μοναστήρι της Παναγίας της Φραγκαβίλλας υπολογίζεται ότι κτίστηκε τον 11ο αιώνα μ.Χ. και βρίσκεται 3 χλμ έξω από την Αμαλιάδα.
Την ονομασία του την πήρε κατά μία άποψη από έναν Φράγκο τιτλούχο που οικειοποιούμενος τα κτήματα της Μονής έκτισε εκεί την έπαυλή του.
Στο λόφο που βρίσκεται η Μονή αισθάνεται κανείς δέος και ευλάβεια κάτω από τα αιωνόβια κυπαρίσσια και τα πλατάνια και κοντά στον βυζαντινό Ναό της Παναγίας, έτσι όπως ο χρόνος εξωτερικά τον έχει μεταμορφώσει.
Εσωτερικά η Τούρκικη βεβήλωση και η φωτιά έχουν καταστρέψει τις θαυμάσιες τοιχογραφίες του. Οι λίγες όμως που διακρίνονται και η βυζαντινή εικόνα της Παναγίας που έσωσαν οι πιστοί από τις καταστροφές δείχνουν όλη την μεγαλοπρέπεια που είχε κάποτε το Μοναστήρι.
ΜΟΝΗ ΣΕΠΕΤΟΥ
Μπορεί να την επισκεφτεί κανείς είτε ακλουθώντας την διαδρομή προς Ανδρίτσαινα, είτε από Αρχαία Ολυμπία και Δαφνούλα η οποία είναι πιο δύσκολη αλλά όμως πιο εντυπωσιακή.
Κτισμένη από τον 11ο αιώνα μ.Χ. σε απόκρημνο βράχο πάνω ακριβώς από τον Τρίτωνα ποταμό, παραπόταμο του Αλφειού.
Πολλές απόψεις υπάρχουν για την προέλευση της ονομασίας της Μονής. Σεπτός=ρηματικό επίθετο του σέβομαι, ή από το σλαβικό «sopot»=καταρράκτης –υπάρχει στους πρόποδες του Μοναστηριού- ή από το «σε πετώ»= «σε χαρίζω».
Μεγάλη ήταν η συνεισφορά της Μονής στους πιστούς της περιοχής τα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας και επίσης μεγάλη η προσφορά Της στην Ελληνική Επανάσταση.
ΜΟΝΗ ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ
Δεν διαθέτει την ιστορία άλλων Μοναστηριών ούτε τα μεσαιωνικά κτίσματα με τις υπέροχες τοιχογραφίες, αλλά είναι κτισμένο σ4 μία πλεονεκτική θέση τόσο από πλευράς φυσικής ομορφιάς όσο και από πλευράς θέας.
Περιστοιχισμένο από την μία μεριά με πανύψηλα πεύκα, προσφέρει στον επισκέπτη από την άλλη πλευρά μια μοναδική εικόνα από την Κυπαρισσία μέχρι το Κατάκολο, με τις απίστευτες χρωματικές εναλλαγές της θάλασσας και της γης όλες τις εποχές του χρόνου. Εντυπωσιάζουν τον επισκέπτη το πεντακάθαρο προαύλιο με τα περιποιημένα άνθη, το αρμονικό δέσιμο των κτισμάτων με το τοπίο και η γαλήνη του χώρου.
