Τα όσα απαράδεκτα συνέβησαν στον χθεσινό αγώνα μεταξύ του Αστέρα Αμαλιάδας και του Ηροδότου, ανεξαρτήτως του ποιος φταίει [αν και σε τέτ...
Τα όσα απαράδεκτα συνέβησαν στον χθεσινό αγώνα μεταξύ του Αστέρα Αμαλιάδας και του Ηροδότου, ανεξαρτήτως του ποιος φταίει [αν και σε τέτοια επεισόδια πάντα φταίνε και οι δύο πλευρές], επαναφέρει στο προσκήνιο ένα σοβαρό θέμα δεκαετιών για το οποίο καμία κυβέρνηση και κανένας αθλητικός φορέας δεν ήθελε και δεν μπόρεσε να λύσει.
Η εκδήλωση πράξεων βίας στη διάρκεια αθλητικών συναντήσεων, ιδιαίτερα του ποδοσφαίρου, έχει διάσταση κοινωνικού προβλήματος. Η σχέση βέβαια βίας και σπορ ανάγεται από τα χρόνια του Βυζαντίου με τον αμείλικτο ανταγωνισμό στις τότε αρματοδρομίες μεταξύ των Πρασίνων και των Βενετών που κορυφώθηκε με την σφαγή του Ιανουαρίου του 512 στη διάρκεια της οποίας τουλάχιστον 30.000 άτομα έχασαν τη ζωή τους. Στη διάρκεια του Μεσαίωνα επίσης, στην Κεντρική Ευρώπη, το ποδόσφαιρο της εποχής εκείνης έπαιρνε τόσο βίαιες μορφές ώστε απαγορεύτηκε πολλές φορές με βασιλικά διατάγματα.
Από κοινωνιολογικής πλευράς το φαινόμενο της βίας είναι τόσο περίπλοκο όσο και το σύνολο της αθλητικής δραστηριότητας, καθώς και οι ίδιες οι κοινωνίες στις οποίες εμφανίζονται αυτά τα φαινόμενα. Οι σύγχρονες κοινωνίες έχουν μια σειρά από παραδείγματα επιθετικότητας και βίας. Πολλά κράτη δημιουργήθηκαν σαν αποτέλεσμα αλλεπάλληλων πολεμικών συγκρούσεων, το κοινωνικό σύστημα ορισμένων κρατών καθιερώθηκε ή εδραιώθηκε με τη βία, ακόμη και η καθημερινή ζωή στις σύγχρονες κοινωνίες χαρακτηρίζεται από βίαιες συγκρούσεις μεταξύ ατόμων και ομάδων, συμπεριλαμβανομένων των οικογενειών.
Συχνά, αυτή η βία οφείλεται στο γεγονός ότι η ζωή στη βιομηχανική κοινωνία στηρίζεται στον ανταγωνισμό. Το ίδιο και ο αθλητισμός, στις πιο λαοφιλείς μορφές του, είναι πέρα για πέρα ανταγωνιστικός, φέρνει τα άτομα αντιμέτωπα, οδηγεί στη σύγκρουση, ενθαρρύνει τη βία. Στο ποδόσφαιρο, όπως και σε δεκάδες άλλα δημοφιλή σπορ, όλα γίνονται για το σκορ, για την επικράτηση, για τη νίκη.
Σε πολλά σπορ η βία είναι μέρος από την ίδια τους την ουσία και οι συμμετέχοντες αθλητές είναι πρώτα και πάνω απ' όλα αντίπαλοι. Έτσι, ο ανταγωνιστικός χώρος καλλιεργεί συχνά τη σκληρότητα σαν έκφραση ανδρισμού, που προϋποθέτει απουσία συναισθηματισμών και υπομονετική αποδοχή των αλλεπάλληλων τραυματισμών.
Συγκεκριμένα, το ποδόσφαιρο επιβεβαιώνει τη δημιουργία συνθηκών επιθετικότητας που εκδηλώνεται σε κάθε ευκαιρία. Τελικά, η διεξαγωγή προχθές μιας αθλητικής συνάντησης δύο ιστορικών ποδοσφαιρικών ομάδων έμοιαζε με τη διεξαγωγή μιας πολεμικής επιχείρησης. Άλλωστε, στο συγκεκριμένο άθλημα οι παίκτες δεν μαθαίνουν μόνο τη τεχνική του ποδοσφαίρου αλλά μαθαίνουν επίσης να είναι σκληροί, επιθετικοί, απειλητικοί, άγριοι, βίαιοι.
Ο Ρίτσαρντ Κάριου το 1906 έγραψε για το "χάρλινγκ" που θεωρείται σαν ο πρόδρομος του ποδοσφαίρου: "Η μπάλα σε αυτό το παιχνίδι μπορεί να συγκριθεί μ' ένα πνεύμα της κόλασης, γιατί όποιος την πιάσει, τρέχει προς τα εμπρός σαν τρελός, παλεύοντας και πολεμώντας μ' εκείνους που τρέχουν ξωπίσω του για να τον πιάσουν".
Στο σημερινό ποδόσφαιρο, παρά τις όποιες προσπάθειες επιβολής κανόνων και περιορισμών της βίας [!!!], ο παίκτης δεν θα επιτύχει αν δεν αφιερωθεί και σωματικά στην ομάδα του. Πρέπει να διαθέτει τη θέληση και την σωματική αντοχή να παλεύει για την κατάκτηση της μπάλας και να μονομαχεί με άλλους επίσης σκληρούς παίκτες για την απόκτησή της, ξεπερνώντας πολλές φορές τα όρια της επιτρεπόμενης βίας. Στο ποδόσφαιρο το κλώτσημα της μπάλας είναι πράξη επιθετική, γι' αυτό και οι κλωτσιές δεν προορίζονται μόνο για την μπάλα αλλά και για τα πόδια των αντιπάλων οι οποίοι πρέπει να καταβληθούν με κάθε μέσο, να υποκύψουν, να ηττηθούν. Πρόκειται για συμπεριφορές οι οποίες στοχεύουν στην αναζήτηση της επιτυχίας με όποιο κόστος. Κι εδώ αξίζει να αναφέρουμε ότι εκτός από τους επίσημους κανόνες υπάρχουν και δεκάδες ανεπίσημοι που διευκολύνουν την αντιαθλητική συμπεριφορά, την επιθετικότητα, την βία.
Οι μελέτες αναφορικά με τη βία που εκδηλώνεται από την πλευρά των φιλάθλων είναι δυστυχώς ελάχιστες. Σε αυτές όμως τις λίγες μελέτες η επιθετική συμπεριφορά των θεατών-φιλ΄'αιλων εξετάζεται σαν μια απόκλιση συμπεριφοράς που οφείλεται στα στιγμιαία ερεθίσματα που προκαλεί μια αθλητική συνάντηση, στα τυχαία περιστατικά και συγκυρίες.
Πάντως, μπορούμε να δεχτούμε πως αυτή η συλλογική συμπεριφορά βίας είναι προϊόν συνύπαρξης των κάτωθι παραγόντων:
1. Κοινωνικών καταστάσεων που έχουν την πιθανότητα να προκαλούν τη δημιουργία φαινομένων συλλογικής συμπεριφοράς,
2. Μιας κοινωνικής κατάστασης που εκλαμβάνεται σαν ανταγωνιστική δυσαρμονία από ένα σημαντικό αριθμό ατόμων,
3. Στην ανάπτυξη και διάδοση ενός πιστεύω σχετικά με το ποιος είναι υπεύθυνος για τυχόν ένταση που έχει δημιουργηθεί και με το ποια είναι η συντομότερη πρακτική απάντηση στην πρόκληση,
4. Μιας ή περισσοτέρων δραματικών δημόσιων πράξεως ή συμβάντων που εκλαμβάνονται σαν επιβεβαιωτικές αποδείξεις του παραπάνω πιστεύω
5. Κινητοποίησης πιθανών ταραχοποιών, και,
6. Μείωσης της ακεραιότητας των μηχανισμών και φορέων κοινωνικού ελέγχου.
Ο αθλητισμός γενικά, σαν ένα δυναμικό τμήμα ολόκληρου του κοινωνικού συστήματος, εκφράζεται και αντανακλά το ευρύ φάσμα των αξιών της κοινωνίας, γι' αυτό το λόγο παρατηρείται μια λειτουργική ενσωμάτωση του συνόλου της αθλητικής δραστηριότητας στο σύνολο της ζωής της κοινωνίας.
