«…Κατά τας ευχάς και τας προσδοκίας ενός πληθυσμού ολοκλήρου» Χρυσοβαλάντης Δημητρόπουλος MSc Δάσκαλος - Διευθυντής Δ. Σχ. Γου...
«…Κατά τας ευχάς και τας προσδοκίας ενός πληθυσμού ολοκλήρου»
Χρυσοβαλάντης Δημητρόπουλος
MSc Δάσκαλος - Διευθυντής Δ. Σχ. Γουμέρου*
Πέμπτη 20 Αυγούστου 1931: Κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου. Στο Υπουργικό Συμβούλιο που πραγματοποιήθηκε την ημέρα εκείνη, ο Υπουργός Υγιεινής Αλέξανδρος Παππάς (1877 - 1942), χειρουργός, καθηγητής ιατρικής και πολιτικός, από τους ιδρυτές της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, ως Υγειονομική Σχολή Αθηνών, εισηγήθηκε στο Συμβούλιο «περί της ανάγκης της αποξηράνσεως της λίμνης Μουριάς».
Είχε προηγηθεί πριν από λίγες ημέρες η επίσκεψή του στον Πύργο, μπορεί να είχε επισκεφθεί και τη λίμνη αλλά, σίγουρα, είχε ακούσει με ιδιαίτερη προσοχή την απαίτηση της τοπικής κοινωνίας, να αποξηρανθεί η λίμνη, για δύο (2) λόγους: «Δια την εξυγίανσιν του τόπου αφ’ ενός και την παραγωγικήν αυτού ανάπτυξιν η οποία θα επιτυγχάνετο ασφαλώς εάν απεδίδοντο εις την καλλιέργειαν περισσότερα των είκοσι χιλιάδων στρεμμάτων γης όσα καλύπτουν τα ύδατα της λίμνης και αχρηστεύουν τα τέλματα της Κάστας». «Ευσεβείς πόθοι» για την εποχή εκείνη, μιας και, εννέα μήνες αργότερα, τον Μάιο του 1932, η χώρα μας, επισήμως, πτώχευσε, με την κήρυξη της παύσης πληρωμών από την Κυβέρνηση Βενιζέλου, ως αποτέλεσμα της διόγκωσης του εξωτερικού χρέους της χώρας, λόγω της διεθνούς οικονομικής κρίσης και της μείωσης των εξαγωγών.
 |
Εφημερίδα
«ΠΑΤΡΙΣ»
Σάββατο 22 Αυγούστου 1931
|
Αυτή που πρόλαβε και αποξηράνθηκε ήταν, ένα χρόνο πριν, το 1931, η λίμνη της Κωπαΐδας. Μάταια, λοιπόν, περίμενε και προσδοκούσε ο Αλέξανδρος Παππάς «το ζωτικότατον τούτο ζήτημα του τόπου μας ν’ απασχολήση επί τέλους σοβαρώς την Κυβέρνησιν» και «να λυθή εν συντόμω κατά τας ευχάς και τας προσδοκίας της αποξήρανσης της λίμνης ενός πληθυσμού ολοκλήρου». Και, αν νομίζουν κάποιοι ότι μόνο η Χούντα των Συνταγματαρχών ήταν η μόνη που, 36 χρόνια μετά, διακατεχόταν από τη ιστορικά καταγεγραμμένη μανία αποξήρανσης των λιμνών, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι, στις αρχές της δεκαετίας του ’30, στην Ηλεία, γινόταν έντονα λόγος τόσο για αποξήρανση της λίμνης Μουριάς, όσο και της λίμνης της Αγουλινίτσας, ακόμα, και για τη λίμνη του Καϊάφα!!!
Και, για να παραφράσω τη ρήση του Κολοκοτρώνη: «Λίμνη μη μείνει στο Μοριά, μηδέ στον κόσμο όλο». Και, όσα χρόνια κι αν πέρασαν, τα επιχειρήματα υπέρ της αποξήρανσης παρέμεναν, περίπου, τα ίδια (1931: «Δια την εξυγίανσιν του τόπου αφ’ ενός και την παραγωγικήν αυτού ανάπτυξιν…» - τέλη της δεκαετίας του ’60: «προς ανάπτυξιν της εθνικής οικονομίας» και καταπολέμηση της ελονοσίας).
Επιχειρήματα, τα οποία, η ίδια η πραγματικότητα, τα ακύρωσε πανηγυρικά, και μάλιστα, σε σύντομο χρονικό διάστημα, οδηγώντας την κρατική εξουσία στην εντελώς αντίθετη πλευρά, στον επαναπλημμυρισμό, υπό τις «ευλογίες» των τοπικών κοινωνιών, οι οποίες είχαν δει τις προσδοκίες τους να διαψεύδονται, περιμένοντας να έλθει και να μείνει μονίμως, κυρίως, εντός της τσέπης αυτών, η… «εξυγίανση» και η… «παραγωγική ανάπτυξη» που τους έταζαν οι εκάστοτε κυβερνώντες. 1958: αποξήρανση της λίμνης Μαυρούδας (ΒΔ της Θεσσαλονίκης), γιατί οι κάτοικοί της υπέφεραν από την ελονοσία. 1999: αποφασίστηκε η επαναδημιουργία της.
Μόλις… 41 χρόνια βάστηξε το «θάμα». Τα αποτελέσματα; Θεαματικά!!! 1962: αποξήρανση λίμνης Κάρλας (ΝΑ της Λάρισας). 2018: ο επαναπλημμυρισμός της. 56 χρόνια βάστηξε εδώ το «θάμα». Τα αποτελέσματα; Θεαματικά!!! Τέλη της δεκαετίας του ’60: αποξήρανση της λίμνης Μουριάς. 1970: αποξήρανση της λίμνης Αγουλινίτσας.
Τι, πραγματικά, καταλάβαμε, όλα αυτά τα χρόνια, στις τελευταίες δύο περιπτώσεις; Αν όχι τίποτα, σίγουρα, ελάχιστα. Τις αποξηράναμε, γιατί ενοχλούσαν το λαό τα κουνούπια και ο αποκλεισμός του από την πρόσβασή του στη λίμνη προς άντληση ατομικού οικονομικού οφέλους μεγέθους… «μαρίδας», ερχόμενος σε μια άνιση σύγκρουση με τους «τσιφλικάδες» της κάθε λίμνης. Για να τις «πλημμυρίσει», στη συνέχεια, με ποιμνιοστάσια, με καρκινογόνες κεραίες, με.. αεροδρόμιο – «φάντασμα», με βοθρολύματα, με εργοστάσιο – «φάντασμα», με πάσης φύσεως απορρίμματα, με μολυσμένα από τα λιπάσματα και τα γεωργικά φάρμακα νερά, με ακαλλιέργητα (ένεκα της οικονομικής κρίσης χωράφια) και πάει λέγοντας.
Και, όλα αυτά, στο όνομα μιας… «ανάπτυξης» (παραγωγικής, οικονομικής, κοινωνικής, κα), η οποία, στην κυριολεξία και εκ του αποτελέσματος, «κατακρεούργησε» περιβάλλον, μικροκλίμα, χλωρίδα, πανίδα, κα. Και, αν παρατηρήσατε, εκείνοι που προέβησαν στην εγκληματική πράξη των αποξηράνσεων των λιμνών, μιλούσαν πάντοτε για… «παραγωγική και οικονομική ανάπτυξη». Για… «περιβαλλοντική ανάπτυξη» βέβαια, ούτε κουβέντα, απλά, διότι γνώριζαν το ειδεχθές έγκλημα που οι ίδιοι διέπρατταν εις βάρος της φύσης, θυσιάζοντάς την στο βωμό της –δήθεν- ανάπτυξης. ΕΠΑΝΑΠΛΗΜΜΥΡΙΣΜΟΣ, λοιπόν!!!
Και, αυτή τη φορά, η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται. Αντιστρέφεται!!! Και αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα της τοπικής μας κοινωνίας, να διεκδικεί την άρση μιας αδικίας που υφίσταται όλες αυτές τις δεκαετίες τόσο η φύση, όσο και η ίδια η ποιότητα της ζωής του. Αλλά αποτελεί και επιβεβλημένη υποχρέωση της τοπικής μας κοινωνίας, να διεκδικεί τον επαναπλημμυρισμό της λίμνης Μουριάς –και όχι μόνο- αυστηρά, στα πλαίσια μιας αυστηρά ελεγχόμενης –από πολιτεία και κοινωνία- αειφορικής της διαχείρισης.
Αν είναι να ξαναγίνει η λίμνη της Μουριάς, να μην καταντήσει η επαναδημιουργία της… λάφυρο νεοτσιφλικάδων, υδάτινη χαβούζα, κα, αλλά κτήμα ΟΛΟΚΛΗΡΗΣ της τοπικής μας κοινωνίας, πόλο έλξης ανθρώπων, πουλιών, ασφαλή κατοικία κάθε μορφής υδρόβιας ζωής, παράγοντα ανάπτυξης και αναγέννησης της κοινωνίας και της φύσης.
Τις τελευταίες ημέρες, με τις έντονες βροχοπτώσεις, η φύση έδωσε «σάρκα και οστά» στο όνειρό μας, να δούμε με τα μάτια μας ένα αξιοσέβαστο μέρος της πρώην λίμνης Μουριάς. Να γίνουν οι θύμησες και οι παλιές φωτογραφίες, εικόνα και ελπίδα. Όσο βαστήξει ακόμα ο Θεός αυτόν τον ιδιότυπο «επαναπλημμυρισμό» της, ως κοινωνία και ως άτομα, ας καθρεφτιστούμε στην επιφάνειά της και ας αναλογιστούμε το μέλλον που της αξίζει, το οποίο είναι απόλυτα συνυφασμένο με το δικό μας μέλλον.
Ο γαρ καιρός του οριστικού επαναπλημμυρισμού της, εγγύς…
*Δημοσιεύτηκε στο 6ο φύλλο της εφημερίδας, "Ο Πολίτης της Ηλείας"
