Ναοί στην Ηλεία [Ι]

Παναγία η Καθολική στη Γαστούνη   Στην άκρη της πόλεως της Γαστούνης στέκεται για πάνω από χίλια χρόνια ένα Βυζαντινό αριστούργημα,...

Παναγία η Καθολική στη Γαστούνη 

Στην άκρη της πόλεως της Γαστούνης στέκεται για πάνω από χίλια χρόνια ένα Βυζαντινό αριστούργημα, ο Ναός της Κοίμησις της Θεοτόκου, η Καθολική της Γαστούνης με το ομώνυμο Μοναστήρι.

Η ονομασία αυτή μαρτυρεί το χρόνο που κτίστηκε [920 π.Χ.], επειδή έτσι συνηθιζόταν να ονομάζονται τότε οι Ελληνικές εκκλησίες. Η βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας της Καθολικής χρονολογείται στον 12ο αιώνα.

Εκείνο που περισσότερο θαυμάζει κανείς είναι η βυζαντινή εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου. Στον ωραιότατο θρόνο της στέκε για αιώνες παρηγοριά και ελπίδα των πιστών.

Μονή Αγίας Ελεούσας 

Κοντά στο χωριό Λυγιά και μέσα σε ένα βαθύ καταπράσινο φαράγγι βρίσκεται το Μοναστήρι της Παναγίας της Ελεούσας. Δίπλα είναι μια σπηλιά με σταλακτίτες που το νερό της θεωρείται άγιασμα.

Κτίστηκε τον 9ο αιώνα. Από τις αλλεπάλληλες καταστροφές και λεηλασίες έχουν απομείνει η εκκλησία κι ένας μισογκρεμισμένος πύργος που χρησίμευε για την προστασία των μοναχών από τους επιδρομείς.

Η Μονή έπαιξε σημαντικό ρόλο στην επανάσταση του 1821.

Μονή Βλαχερνών 

Βρίσκεται κοντά στη Κυλλήνη σε ένα τοπίο που εντυπωσιάζει με τη λιτότητά του. Κτίστηκε τον 12ο αιώνα μ.Χ. περίπου και για την προέλευση της ονομασίας επικρατούν δύο απόψεις ή ότι κτίστηκε σε ανάμνηση της Μονής Βλαχερνών της Κωνσταντινούπολης ή ότι ήταν μετόχι της.

Διάφορες επιδράσεις υπάρχουν και στην αρχιτεκτονική του ιερού ναού, που είναι συγκερασμός αρχιτεκτονικών στοιχείων ανατολικής και δυτικής τέχνης.

Μονή Σκαφιδιάς

Βρίσκεται 10 μόλις χλμ από τον Πύργο και δίπλα από τα καταγάλανα νερά του Ιουνίου. Έκθαμβος θα μείνει ο επισκέπτης αντικρίζοντας από μακριά το μεσαιωνικό φρούριο που το περιστοιχίζει.

Το μοναστήρι της Παναγίας της Σκαφιδώτισσας από την οποία πήρε το όνομα, κτίστηκε τον 10ο αιώνα μ.Χ. Εκτός από την αξιόλογη αρχιτεκτονική του, έχει και πολλούς θησαυρούς, όπως ιερά σκεύη, άμφια, λειψανοθήκες, στολές, όπλα, εικόνες, νομίσματα, αναθήματα και το λάβαρο της Μονής από χειροκέντητη εικόνα με αφιέρωση στην Παναγία.

Σημαντικό είναι το αρχείο της Μονής και η βιβλιοθήκη με πολλά χειρόγραφα που αναφέρονται στην ιστορία της Μονής και τη συμμετοχή της στην ελληνική Επανάσταση.