Με τη γενική ονομασία "κρίνοι" ή "κρινάκια" ο λαός μας εννοεί τουλάχιστον εκατό διαφορετικά είδη φυτών. Ο πρώτος ...
Με τη γενική ονομασία "κρίνοι" ή "κρινάκια" ο λαός μας εννοεί τουλάχιστον εκατό διαφορετικά είδη φυτών.
Ο πρώτος λαός που αγάπησε τους κρίνους ήταν οι Μινωίτες της Κρήτης. Φαίνεται πιθανό οι κρίνοι να ήταν τα ιερά άνθη της μεγάλης Θεάς-Μητέρας, κυρίαρχης θεότητας της εποχής. Αργότερα στα χρόνια των Μυκηναίων, όταν η θεά-μητέρα Διώνη αντικαταστάθηκε από το Δία, ο λευκός κρίνος συνδέθηκε με τη σύζυγό του, την Ήρα. Με το πέρασμα από το δωδεκάθεο στο χριστιανισμό, ο λευκός κρίνος έγινε το σύμβολο της Παναγίας.
Στην Ελλάδα φυτρώνουν πέντε από τα πραγματικά είδη κρίνων. Πιο γνωστός είναι ο λευκός παρθενικός κρίνος. Το είδος καλλιεργείται σε ολόκληρη την Ελλάδα και σποραδικά φυτρώνει άγριο, συνήθως σε βραχώδεις και απλησίαστες τοποθεσίες, όπως τα βράχια του Βίκου στην Ήπειρο ή των Τεμπών στη Θεσσαλία. Ο μεγαλύτερος άγριος πληθυσμός του βρίσκεται στο λόφο του Αγίου Αθανασίου, πάνω από την πόλη της Καστοριάς.
Ένα άλλο πολύ κοινό είδος είναι ο κόκκινος κρίνος που φυτρώνει στα ξέφωτα των ορεινών δασών και τον Πάρνωνα.
Υπάρχει και ο ροζ κρίνος που πήρε το λατινικό του όνομα από τον ρωμαϊκό θεό Martes, που είναι ο αντίστοιχος του Άρη. Το ύψος του μπορεί να φτάσει το μπόι ενός ανθρώπου. Φυτρώνει στην Πίνδο και στα βουνά της Ρούμελης.
Ο κίτρινος κρίνος της Ηπείρου είναι ο πιο μικρός. Το ύψος του δεν ξεπερνά τα 80 εκ. ενώ τα άνθη του τα 5 εκ. Φυτρώνει στη βόρεια Πίνδο, σε περιοχές με σερπεντινικά πετρώματα, όπως στο Σμόλικα, στη Βασιλίτσα, στη Βάλια Κάλντα κ.α.
Τέλος, υπάρχει ο πανέμορφος κρίνος της Ροδόπης με μεγάλα κίτρινα άνθη, που η διάμετρός του φτάνει τα 10 εκ. Είναι ενδημικό είδος της οροσειράς της Ροδόπης, που φυτρώνει στα ξέφωτα.
Γιώργος Σφήκας
