* «Η απόλυτη αφάνεια του εαυτού του, είναι αυτή που χαρακτηρίζει τον αγιογράφο» * Η τέχνη της αγιογραφίας μπορεί να εκφραστεί σε κάθε ...
* «Η απόλυτη αφάνεια του εαυτού του, είναι αυτή που χαρακτηρίζει τον αγιογράφο»
* Η τέχνη της αγιογραφίας μπορεί να εκφραστεί σε κάθε εποχή
Μαθητεύοντας δίπλα σε εξαίρετους Ελληνες αγιογράφους, η Σπυριδούλα Μπάστα εντυπωσιάζει τόσο με τη δουλειά της όσο και για τη 'ζωντάνια' που αποδίδει σε κάθε της έργο.
Η γοητευτική αγιογράφος, που έργα της υπάρχουν σε πολλούς ναούς εντός κι εκτός Ηλείας, γεννήθηκε στο Σκουρόχωρι Ηλείας και μεγάλωσε στον Πύργο.
Τελειώνοντας το λύκειο φοίτησε στη σχολή αγιογραφίας της Ιεράς Μητρόπολης Ηλείας και συνέχισε σπουδές πάνω στην αγιογραφία σε Δ.ΙΕΚ αγιογράφισης Βυζαντινών εικόνων και τοιχογραφιών όπου τις ολοκλήρωσε στο τομέα συντήρηση έργων τέχνης, τοιχογραφιών κι εκτίμησης αυτών.
Παράλληλα, ασχολείται εδώ και πέντε χρόνια με την βυζαντινή μουσική, την οποία αγαπάει πολύ, στο Ελληνικό Ωδείο Πύργου, έχοντας στόχο την απόκτηση του σχετικού διπλώματος.
Καταλυτικός παράγοντας στην ενασχόλησή μου με την αγιογραφία αποτέλεσε η πίστη μου και τα βιώματά μου μέσα στην εκκλησία από πολύ μικρή ηλικία. Η οικογενειακή μας επιχείρηση (Εκκλησιαστικά-ξυλόγλυπτα Μπάστα) με έφερε από παιδί στο χώρο της εκκλησίας όπου εικόνες και αναμνήσεις εντυπώθηκαν και δημιούργησαν πρόσφορο έδαφος ώστε να γεννηθεί μέσα μου η επιθυμία της εκμάθησης αυτής της τέχνης.
- Πως τη μάθατε την τέχνη;
Αρχικά μαθήτευσα δίπλα στον εξαιρετικό αγιογράφο Νίκο Μακρόπουλο και συνέχισα τις σπουδές μου στη Σχολή Βυζαντινής Αγιογραφίας της Ιεράς Μητρόπολης Ηλείας με δάσκαλο τον επίσης εξαιρετικό αγιογράφο Νίκο Παπαηλιού. Συνέχισα τις σπουδές μου σε Σχολή Βυζαντινής Αγιογραφίας και Τοιχογραφιών. Είχα επίσης τη χαρά και την τιμή να παρακολουθήσω σε κάποια μαθήματα , από κοντά τον σπουδαίο και διακεκριμένο αγιογράφο Γιώργο Κόρδη. Παράλληλα ολοκλήρωσα συναφείς σπουδές , στην συντήρηση και εκτίμηση έργων τέχνης.
- Η τέχνη της αγιογραφίας αποτελεί έμφυτη κλίση ή είναι αποτέλεσμα επίπονης ενασχόλησης;
Θα έλεγα ότι είναι ένας συνδυασμός που οδηγεί στην επιτυχία ολοκλήρωσης αγιογράφησης. Η επίπονη ενασχόληση βοηθά έναν άνθρωπο που έχει «καλό χέρι», να προχωρήσει σε ικανοποιητικό επίπεδο μία εικόνα και να την ολοκληρώσει. Όμως το να έχει και ταλέντο ή έμφυτη κλίση, είναι πραγματικά ευλογία για κάποιον που θέλει να ασχοληθεί με αυτήν την τέχνη.
- Πόσα χρόνια ασχολείστε με την αγιογραφία;
Με την αγιογραφία ασχολούμαι 19 χρόνια. Όμως θυμάμαι από μικρό παιδί τον εαυτό μου να κάνω προσωπογραφίες των δικών μου ανθρώπων και τοπογραφίες. Θυμάμαι τα πρώτα χρόνια που μάθαινα αγιογραφία να ξυπνώ στον ύπνο μου και να αγιογραφώ. Ο ζήλος μου για να μάθω την τέχνη αυτή ήταν πολύ μεγάλος.
- Πόσες εκκλησίες έχετε αγιογραφήσει;
Είναι ένας μεγάλος αριθμός στον νομό μας και εκτός αυτού, και είμαι ευγνώμων γι' αυτό.
- Πώς νοιώθετε την ώρα που αγιογραφείτε τον Χριστό, την Παναγία, από τα ιερότερα πρόσωπα της Εκκλησίας;
Αισθάνομαι δέος, κατάνυξη και πνευματική γαλήνη, καθώς και υπευθυνότητα για το αποτέλεσμα κάθε έργου που αξιώνομαι να ολοκληρώσω.
- Είναι δύσκολη η αγιογράφηση μιας εικόνας;
Όταν αγαπάς πάρα πολύ αυτό με το οποίο καταπιάνεσαι, η λαχτάρα και η αγάπη για τη μάθησή του, θεωρώ ότι κάνει εύκολη την κατάκτησή του.
- Πιστεύετε στη θαυματουργή δύναμη των εικόνων;
Ναι, πιστεύω….
- Η Μίνα Παπαθεοδώρου-Βαλυράκη σε συνέντευξή της είχε πει ότι ο ζωγράφος μέσα από τα έργα του αποκαλύπτει και αποκαλύπτεται, κι αυτό είναι ένα ωραίο παιχνίδι αλλά και ένα συνεχές βασανιστήριο. Συμφωνείτε με την άποψη αυτή;
Εδώ είναι η διαφορά της ζωγραφικής με την αγιογραφία. «Η απόλυτη αφάνεια του εαυτού του, είναι κι αυτή που χαρακτηρίζει τον αγιογράφο». Κατά αυτή την έννοια, η δημιουργία μιας αγιογραφίας, μόνο αποκαλύπτει, καθώς ο αγιογράφος μέσω της ταπείνωσής του, μένει αόρατος, και γίνεται το μέσον του έργου του . Ενώ ο ζωγράφος επιδιώκει την αποκάλυψή του μέσα από το έργο του.
- Τι είναι η ζωγραφική για εσάς; Μία μορφή προσωπικής έκφρασης, ανάγκης για δημιουργία, επικοινωνία ή κάτι άλλο;
Κάθε καλλιτέχνης που γεννά ένα έργο είτε ζωγραφικής, είτε αγιογραφίας, νιώθει το αίσθημα της δημιουργικότητας. Η τέχνη της αγιογραφίας δεν είναι μία τέχνη που έχει να κάνει με την κοινωνική προβολή και επικοινωνία ή την προσωπική έκφραση. Όμως υπάρχει μία πνευματική επικοινωνία και κατάνυξη για τον δημιουργό μιας εικόνας.
- Πιστεύετε ότι η τέχνη γενικότερα, μπορεί να συμβάλει στον αγώνα για μία πιο δίκαιη κοινωνία;
Ανέκαθεν η συμβολή της τέχνης σε κάθε της μορφή, ήταν σημαντική για την έκφραση και διεκδίκηση των βασικών αρχών μιας κοινωνίας. Μη ξεχνάτε ότι η τέχνη προηγήθηκε της διαμόρφωσης της κοινωνίας, τουλάχιστον με τη μορφή που τη γνωρίζουμε εμείς. Ιδιαίτερα στην σημερινή εποχή του άκρατου υλισμού, όπου οι αξίες έχουν κλονισθεί σε μεγάλο βαθμό, και έχουμε ξεχάσει απλά και αληθινά πράγματα, την αγάπη, τη δικαιοσύνη, την ισότητα , και η αναζήτηση της ευτυχίας οδηγεί σε λάθος σκοτεινά μονοπάτια, η τέχνη είναι το Φως , το σημείο αναφοράς, η ειλικρινής έκφραση της ανθρώπινης ψυχής και το μέσο της τελείωσής της.
- Θα μπορούσατε να ασχοληθείτε με μία άλλη μορφή τέχνης εκτός της ζωγραφικής;
Ήδη έχω ασχοληθεί με την τέχνη της βυζαντινής μουσικής, μελετώντας και πέντε τουλάχιστον χρόνια, και σπουδάζοντας στην Σχολή Βυζαντινής Μουσικής του Ελληνικού Ωδείου Πύργου, στο οποίο συμμετέχω και στο Δ.Σ. σαν υπεύθυνη εικαστικών και καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων.
- Πόσο σημαντική είναι σήμερα για τον άνθρωπο η εικόνα σε σχέση με τη λατρευτική ζωή? Θέλω να πω έχει ο σύγχρονος πιστός ανησυχίες, αντίστοιχες με αυτές του παλαιότερου ανθρώπου;
Ο σύγχρονος πιστός, όπως και ο σύγχρονος άνθρωπος γενικότερα, έχει ανησυχίες αντίστοιχες με τον άνθρωπο κάθε εποχής. Ο φόβος του θανάτου, η αναζήτηση της αλήθειας, η ανάγκη της επιβίωσης, ο μόχθος της καθημερινότητας είναι κάποιες από αυτές που απασχόλησαν και απασχολούν τον άνθρωπο κάθε εποχής. Ειδικότερα στην εποχή μας, η ασφυχτική επικαιρότητα, η ταχύτητα της πληροφορίας, η εκτόξευση της τεχνολογίας, το άγνωστο μέλλον που φαντάζει απειλητικό σήμερα περισσότερο από ποτέ, ενισχύουν την πίστη και την ανάγκη για πνευματική ζωή και εσωτερική καλλιέργεια.
- Σήμερα οι νέοι ασχολούνται με την αγιογραφία;
Βεβαίως, υπάρχει εκδήλωση μεγάλου ενδιαφέροντος από πλευρά των νέων να ασχοληθούν με την τέχνη της αγιογραφίας.
- Υπάρχει ανταγωνισμός στο δικό σας επάγγελμα;
Θεωρώ ότι στον χώρο της αγιογραφίας δεν υπάρχει ανταγωνισμός. Θα έλεγα ότι υπάρχει συναγωνισμός, και κάποιου είδους ευγενούς άμιλλας, ώστε η ενασχόλησή μας αυτή να εξελιχθεί θετικά και να γίνει καλύτερη.
- Υπάρχουν σύγχρονοι αγιογράφοι τους οποίους θαυμάζετε;
Υπάρχουν αρκετοί. Κάποιοι είναι ο Κόρδης, ο Ξενόπουλος…κυρίως θαυμάζω τους αγιορείτες αγιογράφους που είναι απόλυτα προσηλωμένοι και αφιερωμένοι στην τέχνη της αγιογραφίας, που είναι διακόνημα γιαυτούς όπως θα έπρεπε να είναι για όλους αυτούς που ασχολούνται.
- Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Στα μελλοντικά μου σχέδια είναι μία έκθεση που ευελπιστώ να βρω χρόνο να ετοιμάσω μέσα στο επόμενο διάστημα, για προβολή όχι δικής μου προσωπικά, αλλά που θα δώσει την ευκαιρία στον κόσμο να έρθει κοντά με την τέχνη της αγιογραφίας.
- Αν επιλέγατε μια διαφορετική εποχή για να ζήσετε και να δημιουργήσετε, ποια θα ήταν αυτή και με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι θα εκφραζόσασταν καλλιτεχνικά;
Η τέχνη της αγιογραφίας μπορεί να εκφραστεί σε κάθε εποχή και υπό την έννοια αυτή κάθε εποχή, άρα και η σημερινή, μπορεί ν' αποτελέσει την ιδανική για έναν άνθρωπο με πίστη, επιμονή, αγάπη και ζήλο για την αγιογραφία, να δημιουργήσει. Αν παρόλα αυτά είχα τη δυνατότητα να επιλέξω χρονικά αλλά κυρίως χωρικά μία επέμβαση στην ιστορία, θα ήθελα να ζήσω την εμπειρία να μαθητεύσω δίπλα στον Δομίνικο Θεοτοκόπουλο, ειδικά στα χρόνια της ωριμότητάς του στην Ισπανία. Θα ήθελα επίσης να συναντούσα και να γνώριζα από κοντά τον Πανσέληνο. Πάνω από όλα όμως για μένα ο καλλιτέχνης ταξιδεύει σε εποχές παρελθοντικές, μελετά και παίρνει πράγματα που τα μεταφέρει στην εποχή του και τα εισάγει στο έργο του.
ΕΝΑΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ ΓΕΝΝΑ ΕΝΑ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ ΖΕΙ ΚΙΟΛΑΣ, με τέτοιο τρόπο μαγικό που μόνο η τέχνη μπορεί να του χαρίσει , και αυτός με τη σειρά του μπορεί να το δωρίσει στον κόσμο, στο κοινό του, σε όλους μας.
 |
| Από τη συμμετοχή της στο 7 port festival |
 |
| Από τη συμμετοχή της στην έκθεση της σχολής Αγιογραφίας ΙΜ Ηλείας |
