Τα τελευταία δεδομένα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών επιβεβαιώνουν το υδατικό στρες που πλήττει την Πελοπόννησο και μεγάλο μέρος της χ...
Η Πελοπόννησος βρίσκεται πλέον στο "κόκκινο" όσον αφορά τη ξηρασία, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που δημοσίευσε το meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών για την 1η Αυγούστου 2025. Οι υψηλές θερμοκρασίες και οι σχεδόν ανύπαρκτες βροχοπτώσεις του Ιουλίου οδήγησαν σε σημαντική μείωση της εδαφικής υγρασίας, προκαλώντας έντονο ή και ακραίο υδατικό στρες στις περισσότερες περιοχές της χερσονήσου.
Η ανάλυση βασίζεται στον δείκτη SSMI (κανονικοποιημένος δείκτης απόκλισης εδαφικής υγρασίας), ο οποίος αξιολογεί την υγρασία στο έδαφος σε βάθος 28 έως 100 εκατοστών, δηλαδή στο κρίσιμο στρώμα για τη γεωργική παραγωγή. Οι τιμές του δείκτη, που βασίζονται σε μοντέλα παρατήρησης της ευρωπαϊκής υπηρεσίας Copernicus, κατατάσσουν τη μεγαλύτερη έκταση της Πελοποννήσου στα επίπεδα 4 και 5 – δηλαδή σε κατάσταση έντονης έως ακραίας ξηρασίας.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι η υγρασία του εδάφους βρίσκεται πολύ κάτω από τα φυσιολογικά επίπεδα της εποχής, συγκριτικά με την περίοδο αναφοράς 1991-2020. Και ενώ σε ορισμένες περιοχές της χώρας, όπως η κεντρική Μακεδονία και η Θεσσαλία, καταγράφονται πιο ήπιες συνθήκες, η Πελοπόννησος – μαζί με την Κρήτη, τη Θράκη και τη Λέσβο – συγκαταλέγεται στις περιοχές με το υψηλότερο επίπεδο υδατικής ανεπάρκειας.
Επιπτώσεις στον αγροτικό τομέα
Η κατάσταση αυτή έχει ήδη αρχίσει να αντανακλάται στις καλλιέργειες. Παραδοσιακά αγροτικά προϊόντα της Πελοποννήσου, όπως οι ελιές, τα σταφύλια και τα εσπεριδοειδή, αντιμετωπίζουν πρόωρο μαρασμό, μειωμένη καρποφορία και αυξημένες ανάγκες άρδευσης – κάτι που επιβαρύνει περαιτέρω τους υδάτινους πόρους της περιοχής.
Αγρότες από περιοχές της Ηλείας, της Λακωνίας και της Αργολίδας εκφράζουν ήδη την ανησυχία τους, με κάποιους να κάνουν λόγο για "τη χειρότερη χρονιά των τελευταίων δεκαετιών". Οι γεωτρήσεις έχουν πολλαπλασιαστεί, ενώ οι φυσικές πηγές παρουσιάζουν αισθητή μείωση της παροχής τους.
Περιβαλλοντικές και κοινωνικές προκλήσεις
Η παρατεταμένη ξηρασία δεν αφορά μόνο τη γεωργία, αλλά θέτει συνολικό ζήτημα διαχείρισης των φυσικών πόρων στην Πελοπόννησο. Οι ταμιευτήρες και τα φράγματα παρουσιάζουν σημαντική πτώση στάθμης, ενώ η πίεση στα υδροδοτικά συστήματα των πόλεων και των κοινοτήτων αυξάνεται.
Παράλληλα, αυξάνονται οι πιθανότητες για δασικές πυρκαγιές, καθώς η ξηρή βλάστηση και οι υψηλές θερμοκρασίες δημιουργούν εκρηκτικό συνδυασμό, ιδιαίτερα σε ορεινές περιοχές όπως ο Ταΰγετος και το Μαίναλο.
Χρειάζονται άμεσα μέτρα προσαρμογής
Οι ειδικοί τονίζουν ότι η παρακολούθηση του φαινομένου είναι κρίσιμη, αλλά από μόνη της δεν αρκεί. Απαιτούνται στοχευμένες πολιτικές για την ορθολογική χρήση του νερού, την προσαρμογή των καλλιεργειών στις νέες συνθήκες, αλλά και για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των τοπικών κοινωνιών απέναντι σε ένα φαινόμενο που φαίνεται ότι θα επαναλαμβάνεται με αυξανόμενη ένταση λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Ένα καλοκαίρι-προειδοποίηση
Το καλοκαίρι του 2025, με τα ασυνήθιστα θερμά επεισόδια και τις παρατεταμένες ξηρές περιόδους, λειτουργεί ως προειδοποίηση για ένα πιο ξηρό και αβέβαιο μέλλον. Η Πελοπόννησος, με τον πλούτο της γης και την ιστορική της σημασία στον αγροτικό τομέα, βρίσκεται πλέον μπροστά σε κρίσιμες αποφάσεις: θα συνεχίσει την ίδια πορεία ή θα επαναπροσδιορίσει τη σχέση της με το νερό και τη φύση;
📌 Το άρθρο βασίστηκε σε στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr και του προγράμματος Copernicus της ΕΕ.
