Ιστορικά στοιχεία Παρότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία είχε ενδιαφερθεί για τη δημθιουργία φάρων στην Ελλάδα, ο φωτισμός δεν επαρκούσε με...
Ιστορικά στοιχεία
Παρότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία είχε ενδιαφερθεί για τη δημθιουργία φάρων στην Ελλάδα, ο φωτισμός δεν επαρκούσε με αποτέλεσμα οι ακτές της Πελοποννήσου και των νησιών του Αιγαίου να αποτελούν μόνομο κίμνδυνο για τα διερχόμενα πλοία.
Ο πρώτος φανός του νεοσύστατου ελληνικού κράτους άναψε το 1827 στην είσοδο του λιμανιού της Αίγινας,. Μέχρι το 1831 αυτός ήταν ο μοναδικός φάρος της Ελλάδας. Το 1831 προστέθηκαν οι φανοί στο λιμάνι των Σπετσών και του Αγίου Νικολάου Κέας. Μέχρι το 1851 προστέθηκαν ο φάρος στη νησίδα Γαιδουρονήσι Σύρου και δύο φανοί στον Πειραιά.
Με την ενσωμάτωση των Ιονίων Νήσων στην Ελλάδα το 1865 προστέθηκαν στο ελληνικό φαρικό δίκτυο οι 14 πυρσοί που είχαν εγκαταστήσει οι Αγγλοι στο Ιόνιο. Στο τέλος του 19ου αιώνα η Ελλάδα είχε 97 φάρους.
Σημαντικό βήμα στην εξέλιξη του φαρικού δικτύου της χώρας αποτέλεσε η παρτουσία της Γαλλικής Εταιρείας Οθωμανικών Φάρων που κατασκεύασε 32 πυρσούς και φάρους για λογαριασμό του οθωμανικού κράτους και οι οποίοι πέρασαν στο ελληνικό κράτος.
Από το 1830 οι ελληνικοί φάροι άρχισαν να φωτίζονται με πετρέλαιο. Εδιναν σταθερό φως ή φως σε αναλαμπές για τιος οποίες χρησιμοποιούνταν ωρολογιακός μηχανισμός που κουρδιζόταν κατά διαστήματα από τον φαροφύλακα. Η λάμψη τους κάλυπτε 15 έως 25 ναυτικά μίλια. Από το 1915 πολλοί φάροι αντικατέστησαν τον μηχανισμό πετρελαίου με μηχανήματα ασετυλίνης πυ ήταν αυτόματα και πολύ αξιόπιστα. Ομως και αυτά αργότερα καταργήθηκαν λόγω υψηλού κόστους συντήρησης και λειτουργίας.
Στις απαρχές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου η Ελλάδα είχε 388 πυρσούς και φάρους. Η γερμανική κατοχή κατέστρεψε πλήρως το δίκτυο των ελληνικών φάρων, αφήμνομντας μετά τον πόλεμο μόλις 28 πυρσούς σε λειτουργία.
Σήμερα η ΕΑλλάδα έχει 1.431 φάρους από τους οποίους οι 57 είναι επιτηρούμενοι ξαι 143 φωτοσημαντήρες. Οιο περισσότεροι λειτουργούν με ηλιακή ενέργεια που συλλέγονται από γεννήτριες ξαι αποθηκεύονται σε συσσωρευτές.
Φάρος Κατακόλου
Aποτελείται από τέσσερα δωμάτια, που χρησιμοποιούσαν οι φαροφύλακες για υπνοδωμάτια, καθώς και από τον πυργίσκο, που μέσα σε αυτόν είναι τοποθετημένος ο μηχανισμός του φάρου.
Στην κορυφή του πυργίσκου υπάρχει ο θάλαμος με το κάτοπτρο, ενώ στο όλο συγκρότημα υπάρχει ακόμα ένα κτίριο, ξεχωριστό από το υπόλοιπο, που είχε τη χρήση της κουζίνας. Tο κάτοπτρο του φάρου χαρακτηρίζεται μικρής εμβέλειας.
Συνολικά υπάρχουν τρεις κατηγορίες, όπου περιλαμβάνουν μεγαλύτερα κάτοπτρα. O μηχανισμός και η λειτουργία του θύμιζε κατά πολύ αυτή ενός ρολογιού εκκρεμές. Aποτελούνταν από δύο δοχεία, όπου το ένα περιείχε πετρέλαιο και το άλλο νερό. Tο πετρέλαιο εμπλουτιζόταν με αέρα και στη συνέχεια άναβε η λυχνία που καθοδηγούσε τα πλοία.
Tο κάτοπτρο περιστρεφόταν δίνοντας 4 αναλαμπές μέσα σε χρόνο 16 δευτερολέπτων, ενώ όσο περιστρεφόταν ξετυλιγόταν ένα βαρίδι, που βρισκόταν μέσα στον πυργίσκο. Mε πρόσφατη απόφαση του Yπουργείου Πολιτισμού ο φάρος του Kατακόλου χαρακτηρίστηκε διατηρητέος και νεώτερο ιστορικό μνημείο της περιοχής. Παρεμβάσεις στο κτίριο καθώς και δόμηση στους χώρους γύρω από αυτόν απαγορεύεται.
Φάρος Στροφάδες
Στο μεγαλύτερο από τα νησάκια που αποτελούν το σύμπλεγμα των Στροφάδων, το Σταμφάνι, βρίσκεται ο τετράγωνος φάρος που κατασκευάστηκε το 1829 από τους Αγγλους μηχανικούς που είχε προσλάβειο η Ιόνιος Επτανησιακή Πολιτεία.
Εντάχθηκε στο ελληνικό φαρικό δίκτυο το 1864, με την προσάρτηση των Επτανήσων.
Την Κυριακή 19 Αυγούστου 2018 << ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΦΑΡΩΝ >> ο Φάρος Κατακόλου θα είναι και φέτος ένας από τους 23 επισκέψιμους Φάρους για το κοινό από τις 10.00 έως τις 20.00. Οι επισκέπτες θα έχουν την δυνατότητα να ξεναγηθούν από τα ε.ε. Στελέχη της Υπηρεσίας Φάρων του Πολεμικού μας Ναυτικού για την λειτουργία του.
H Παγκόσμια Ημέρα Φάρων τιμάται από το 2003 μετά από πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης Φαροφυλάκων και τιμάται κάθε χρόνο την τρίτη Κυριακή του Αυγούστου.
