Τα Λεχαινά είναι κτισμένα στο κέντρο του δυτικού τμήματος του Ηλειακού κάμπου, βόρεια του Πηνειού ποταμού, μεταξύ της λιμνοθάλασσας Κοτυ...
Τα Λεχαινά είναι κτισμένα στο κέντρο του δυτικού τμήματος του Ηλειακού κάμπου, βόρεια του Πηνειού ποταμού, μεταξύ της λιμνοθάλασσας Κοτυχίου, των υψωμάτων του Αι Γιώργη, του ποταμιού Μέλισσα ή Ανισάτου και του Ιονίου Πελάγους. Από την περίοδο της Φραγκοκρατίας υπάρχει η παλαιότερη μαρτυρία για την ύπαρξη των Λεχαινών.
Πρόκειται για ένα πωλητήριο έγγραφο του 1324, στο οποίο αναφέρεται ότι ο τότε Φράγκος, αφέντης του Μωριά, πουλάει το τιμάριο Lechina σε πλούσιους τραπεζίτες της Φλωρεντίας. Αποδεικνύεται έτσι ότι τα Λεχαινά υπήρχαν τουλάχιστον από την εποχή της Φραγκοκρατίας και μάλιστα με τη μορφή ανεπτυγμένου χωριού αφού τα αντικείμενά του ήταν άξια αγοραπωλησίας. Άλλωστε, σύμφωνα με τον "κώδικα της Παναγίας της Λεχαινίτισσας", τα Λεχαινά ήταν κεφαλοχώρι με 750 περίπου κατοίκους μεταξύ των οποίων και ελάχιστοι Τούρκοι -όλοι σχεδόν ιδιοκτήτες γης.
Επικρατούν δύο απόψεις για την ονομασία της πόλης: Η πρώτη από τον Κ. Ηλιόπουλο που θεωρεί ότι προέρχεται από κάποιο ντόπιο κτήριο και η δεύτερη από τον λαογράφο Ντίνο Ψυχογιό, ο οποίος θεωρεί ότι το όνομα προέρχεται από τη λέξη "λεχώνα", σε συσχετισμό με τα θεραπευτικά νερά του Μοσχονερίου και τα έθιμα εντοκίας.
Ο 19ος αιώνας υπήρξε εποχή ακμής για τα Λεχαινά. Τότε κτίστηκαν επιβλητικά, νεοκλασικά κτήρια όπως το κτήριο του Ανδρουτσόπουλου το 1905, το σπίτι του Καρκαβίτσα το 1870, το νεοκλασικό του Σαραντόπουλου το 1900 και το κτήμα του Μαστροβασίλη το 1887.
Ο απέραντος κάμπος που απλώνεται γύρω από τα Λεχαινά έχει πλούσιο κι εύφορο χώμα και θεωρείται δημιούργημα των προσχώσεων του Πηνειού ποταμού και άλλων μικρότερων ποταμών. Η περιοχή Μυρτουντίων όπως ονομαζόταν παλαιότερα η ευρύτερη περιοχή είναι από τις πιο πλούσιες σε νερά στο νομό Ηλείας. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο δήμος Μυρτουντίων από το 1835 έως το 1912 περιελάμβανε τρεις από τις έξι λιμνοθάλασσες του νομού [Κοτύχι, Λάμια, Λίμνη] και τις τρεις από τις πέντε θερμοπηγές [Κουνουπελίου, Λίντζι, Μοσχονερίου].
Την ονομασία "Μυρτουντίων" την προσέδωσε ο ιστορικός-γεωγράφος Στράβων από την αρχαία πόλη Μύρσινα.
Τα Λεχαινά είναι μια πόλη που έχει να παρουσιάσει αξιόλογη πολιτιστική δραστηριότητα. Η πνευματική ζωή του τόπου έχει ως σημείο αναφοράς τον πεζογράφο Ανδρέα Καρκαβίτσα, ο οποίος υπήρξε στρατιωτικός ιατρός και με αυτή του την ιδιότητα γνώρισε πολύ καλά την ελληνική ύπαιθρο. Στους πνευματικούς ανθρώπους της περιοχής ανήκουν οι ζωγράφοι Γιάννης Δημάκης και Γιάννης Πονήρης.
Φημισμένο είναι και το Λεχαινίτικο καρναβάλι, όπως και ο "Γενιτσαρίστικος χορός", έθιμο της Ηλείας από τα "Διονύσια".
Χαρακτηριστικό σημείο των Λεχαινών είναι η κεντρική πλατεία με την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου και την προτομή του Καρκαβίτσα.