Ήταν μέρος της παράκτιας οχύρωσης στην Φραγκοκρατία και εμπόδιο στους πειρατές Πριν από περίπου 800 χρόνια, επόπτευε την ανοιχτή θάλασσα...
Πριν από περίπου 800 χρόνια, επόπτευε την ανοιχτή θάλασσα του Ιονίου όπου παραμόνευε ο κίνδυνος των πειρατών. Σήμερα όμως ρημάζει, και κινδυνέυει με ολική κατάρρευση. Ο πύργος Καζάρμα βρίσκεται την παραλία Καϊάφα ανάμεσα στην Κρέστενα και την Ζαχάρω. Είναι σήμα κατατεθέν της ατελείωτης χρυσαφένιας αμμουδιάς που θεωρείται ως μία από τις πιο δημοφιλείς παραλίες της Ηλείας. Το όνομά του είναι περιγραφικό, αλλά «καμουφλαρισμένο».
Στα ενετικά «κάζα» σημαίνει σπίτι και «άρμα» είναι το όπλο. Η Καζάρμα της παραλίας του Καϊάφα, στα χρόνια της Ενετοκρατίας ήταν πλήρως εξοπλισμένη με κανόνια, έτοιμα να ρίξουν εναντίον των εισβολέων. Παράλληλα κανονιοβολούσαν και στον αέρα για να ειδοποιήσουν τους κατοίκους για τον κίνδυνο.
Η Καζάρμα πριν από μερικές δεκαετίες. Ηλεία-Πύργος-Ήλιδα-Ολυμπία
Οι ειδοποιήσεις αυτές λέγονταν «μάσκουλα» και ήταν συχνή τακτική των παράκτιων φρουρίων της Πελοποννήσου. Άλλωστε, παρόμοιοι πύργοι υπήρχαν σε αρκετά σημεία της ακτογραμμής. Η Καζάρμα όμως είναι από τους ελάχιστους που σώθηκαν. Παρόλα αυτά, δεν συντηρήθηκε και μετρά αντίστροφα μέχρι να καταρρεύσει.
Σύμφωνα με την αρχαιολόγο και προϊσταμένη του Τμήματος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, κα Νάνσυ Ράλλη, η οποία πρόσφατα διενήργησε αυτοψία «είναι ένα μνημείο που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για το οποίο δεν υπάρχουν μαρτυρίες και πολλές πληροφορίες. Συνεχίζεται η διερεύνηση για την ταυτοποίηση και τη χρονολόγησή του».
Κτισμένη πιθανότατα το 1203, η Καζάρμα επιβίωσε της Ενετοκρατίας, της οθωμανικής επέλασης, της Επανάστασης του ’21 και όλων των πολεμικών συρράξεων που ακολούθησαν. Από τον επιβλητικό πύργο, πλέον ξεχωρίζει μόνο ο σκελετός. Στο κέντρο μάλιστα των ερειπίων, τα τελευταία 15 χρόνια είχε φυτρώσει μία αγριοσυκιά. Στους τοίχους συνήθως κουρνιάζουν τα θαλασσοπούλια.
Έπειτα από κινητοποίηση των ντόπιων για την ανάδειξη του ζητήματος και της σημασίας της συντήρησης του φρουρίου, οι αρμόδιοι φορείς άρχισαν να ανταποκρίνονται το 2019. Σύμφωνα με τοπική εφημερίδα, μόλις το 2021 δρομολογήθηκαν τελικά οι αναγκαίες ενέργειες για τη στερέωση του πύργου προκειμένου να αποτραπεί ο κίνδυνος κατάρρευσης.
«Η Υπηρεσία ενέταξε τη στερέωση του μνημείου στο πρόγραμμά της και ήδη έχει γίνει η πρώτη αυτοψία από αρχαιολόγο, μαζί με καθαρισμό του εσωτερικού, για να διαπιστωθούν τα προβλήματα στατικότητας και η γενικότερη κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Τα επόμενα βήματα προβλέπουν αυτοψία από μηχανικό και στη συνέχεια θα καταρτιστεί το χρονοδιάγραμμα των απαραίτητων εργασιών για να στερεωθεί το μνημείο, με ταυτόχρονη αναζήτηση της αναγκαίας χρηματοδότησης.
Παράλληλα, οι αρχαιολόγοι της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας έχουν ξεκινήσει την έρευνα για την ταυτοποίηση και τη χρονολόγησή του, προκειμένου να αποκτήσουν όσο το δυνατόν πληρέστερη και ακριβέστερη εικόνα».
