του Γεώργιου Φουντουλάκη Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών Στην εποχή μας ακούμε συχνά το ερώτημα πολλών σύγχρονων ανθρώπων: Τι νόημα έχει ...
του
Γεώργιου
Φουντουλάκη
Διδάκτωρ
Πανεπιστημίου
Αθηνών
Στην εποχή μας ακούμε συχνά το ερώτημα
πολλών σύγχρονων ανθρώπων: Τι νόημα
έχει η ζωή μου; Γιατί ζω και υπάρχω;
Ο άνθρωπος θέτει στον εαυτό του αυτά τα διαχρονικά ερωτήματα από τη στιγμή που εμφανίστηκε στη
Γη. Η προσπάθειά του να δώσει μια απάντηση σε αυτό το ερώτημα δημιούργησε πολλές φιλοσοφικές
σκέψεις.
Το θεμελιώδες ερώτημα για το νόημα της ζωής
«γέννησε» μια ολόκληρη επιστήμη, αυτή της Φιλοσοφίας. Φιλοσοφεί κάποιος όταν θέτει ερωτήματα
στον εαυτό του, για όσα αντιλαμβάνονται οι αισθήσεις του και όσα δεν αντιλαμβάνονται, για οτιδήποτε
συμβαίνει στον ίδιο και στους άλλους ανθρώπους
γύρω του. Τι πιο θεμελιώδες, λοιπόν, από το «Τι σκοπό έχει η ζωή μας;».
Αντλώντας από τα έργα των φιλοσόφων, μπορούμε να διακρίνουμε τέσσερα είδη απαντήσεων.
1) Για κάποιους φιλοσόφους η ζωή δεν έχει κανέναν σκοπό. Είμαστε εδώ με τυχαίο τρόπο, οπότε αξίζει να χαιρόμαστε μέχρι το τέλος του ανθρωπίνου
σώματος.
2) Κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι η ζωή αποκτά νόημα ανάλογα με το πώς συμπεριφέρεται ο άνθρωπος.
Πρέπει να ζούμε ηθικά, να ακολουθούμε τις αξίες
και να σεβόμαστε τους άλλους.
3) Άλλοι διακρίνουν τον υπέρτατο σκοπό στη σχέση του ανθρώπου με τον Θεό. Σύμφωνα με τους φιλοσόφους, ο ύψιστος σκοπός της ζωής του ανθρώπου είναι η ένωση της ψυχής με το Θείον και η επανάκαμψη του πνεύματος στην αρχέγονη αιτία των
πάντων.
4) Τέλος, κάποιοι φιλόσοφοι θεωρούν ότι καθένας από εμάς πρέπει να ανακαλύψει εκείνο
τον στόχο ζωής που θα του δώσει εσωτερική ικανοποίηση και πληρότητα, να αναζητήσει την Ιθάκη του, σύμφωνα με τα λόγια του Ομήρου και του
ποιητή Καβάφη.
Για τον Σωκράτη, τον μεγάλο φιλόσοφο της αρχαιότητας, σκοπός της ζωής είναι το γνώθι σαυτόν.
Μόνο όποιος γνωρίζει σε βάθος τον εαυτό του μπορεί
να είναι πραγματικά ευτυχής. Για να βρει ο σύγχρονος άνθρωπος τον σκοπό της ζωής, είναι σημαντικό
να καλλιεργεί θετικά συναισθήματα, όπως η ευγνωμοσύνη και ο θαυμασμός.
Ο Πλάτωνας μας μίλησε
για τον πλατωνικό έρωτα, που δεν είναι τίποτα άλλο
παρά ο πόθος της ψυχής για το αιώνιο, που προκύπτει από τον αγώνα του φιλοσόφου να κατανοήσει
την αληθινή εικόνα των όντων.
Σύμφωνα με τους φιλοσόφους και τον νεοπλατωνικό φιλόσοφο Πλωτίνο, ο ύψιστος σκοπός της ζωής του ανθρώπου είναι
η ένωση της ψυχής με το Θείον και η επανάκαμψη
του πνεύματος στην αρχέγονη αιτία του. Συνεπώς, ο
δρόμος των αξιών και των αρετών στον οποίο μας
παρακινούν η Φιλοσοφία και ο Χριστιανισμός μπορεί να βοηθήσει τον σύγχρονο άνθρωπο να γίνει καλύτερος με τους συνανθρώπους του.