Κάθε χρόνο, το ίδιο θέατρο. Πολιτικοί, βουλευτές, υπουργοί και κρατικοί αξιωματούχοι καταθέτουν τις δηλώσεις περιουσιακής τους κατάστασης. ...
Κάθε χρόνο, το ίδιο θέατρο. Πολιτικοί, βουλευτές, υπουργοί και κρατικοί αξιωματούχοι καταθέτουν τις δηλώσεις περιουσιακής τους κατάστασης. Οι ιστοσελίδες γεμίζουν με λίστες από ακίνητα, καταθέσεις, μετοχές, συμμετοχές σε εταιρείες.
Κι εμείς; Εμείς απλώς παρακολουθούμε μια παράσταση διαφάνειας που δεν ξεγελά κανέναν. Γιατί το ουσιαστικό ερώτημα παραμένει αναπάντητο: από πού προήλθαν όλα αυτά;
Το «πόθεν έσχες» έχει καταντήσει ανέκδοτο.
Το «έσχες» δηλώνεται με θράσος. Το «πόθεν» εξαφανίζεται σε ένα πέπλο σιωπής, δικαιολογιών και αστείων εξηγήσεων: «δάνεια», «κληρονομιές», «δωρεές», «προίκα».
Μόνο που το παραμύθι δεν πείθει πια. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: πλούτος δυσανάλογος με μισθούς, με μια ζωή που –θεωρητικά– είναι αφιερωμένη στη δημόσια υπηρεσία.
Και οι έλεγχοι; Τυπικοί, πρόχειροι, συχνά προσχηματικοί. Οι δηλώσεις κατατίθενται, οι τίτλοι στα μέσα ενημέρωσης παρελαύνουν, κι ύστερα σιωπή. Καμία ουσιαστική διασταύρωση, καμία αναζήτηση της αλήθειας.
Αν ένας απλός πολίτης κρύψει λίγα ευρώ από την εφορία, θα βρεθεί αντιμέτωπος με πρόστιμα, κατασχέσεις, ακόμη και ποινικές διώξεις. Αν ένας πολιτικός εμφανίσει ξαφνικά ακίνητα και εκατοντάδες χιλιάδες σε καταθέσεις, αρκεί μια υπογραφή σε μια δήλωση για να θεωρηθεί «νόμιμο».
Αυτό δεν είναι διαφάνεια. Είναι προστασία του πολιτικού συστήματος από τον ίδιο τον λαό. Είναι ένας μηχανισμός που αντί να ξεσκεπάζει, συγκαλύπτει.
Ένας θεσμός που αντί να χτυπά τη διαφθορά, την θωρακίζει.
Κι όσο η κοινωνία παρακολουθεί αυτό το θέατρο, η δυσπιστία μεγαλώνει. Οι πολίτες βλέπουν ότι οι ίδιοι σφίγγουν το ζωνάρι, ενώ εκείνοι που κρατούν τις τύχες της χώρας δηλώνουν περιουσίες που θυμίζουν μεγιστάνες. Η οργή θεριεύει και η δημοκρατία τραυματίζεται.
Το «πόθεν έσχες» θα έπρεπε να είναι εργαλείο κάθαρσης.
Σήμερα είναι το μεγαλύτερο άλλοθι. Αν δεν υπάρξει ουσιαστικός έλεγχος, διασταύρωση με φορολογικά στοιχεία, τραπεζικούς λογαριασμούς και διεθνείς κινήσεις κεφαλαίων, αν δεν υπάρξουν σκληρές ποινές για όσους ψεύδονται, τότε ας το παραδεχτούμε: δεν μιλάμε για «πόθεν έσχες», μιλάμε για ένα σύστημα «έσχες χωρίς πόθεν».
Και αυτό δεν είναι απλώς σκάνδαλο. Είναι ύβρις απέναντι στους πολίτες.