Του Paulo Coelho Κάθε δημιουργική διαδικασία, είτε στη λογοτεχνία, στη μηχανική, στην πληροφορική, ακόμα και στην αγάπη, βασίζεται πά...
Του Paulo Coelho
Κάθε δημιουργική διαδικασία, είτε στη λογοτεχνία, στη μηχανική, στην πληροφορική, ακόμα και στην αγάπη, βασίζεται πάντα σ' ένα υπόδειγμα: στον κύκλο της φύσης.
Στη συνέχεια απαριθμούνται τα στάδια της διαδικασίας αυτής:
Α] Όργωμα του χωραφιού
Όταν αναποδογυρίζεται το χώμα, το οξυγόνο εισχωρεί σε μέρη που πριν δεν έφτανε. Το χωράφι αποκτάει νέα όψη, το χώμα που βρισκόταν επάνω τώρα βρίσκεται από κάτω και αυτό που βρισκόταν από κάτω μετατράπηκε σε επιφάνεια.
Αυτή η διαδικασία εσωτερικής ανάδευσης είναι πάρα πολύ σημαντική γιατί, κατά τον ίδιο τρόπο που η νέα όψη του χωραφιού θα δει για πρώτη φορά το φως του ήλιου και θα θαμπωθεί, η επανεκτίμηση των αξιών μας θα μας επιτρέψει να δούμε τη ζωή με αθωότητα, αλλά χωρίς αφέλεια.
Έτσι, θα είμαστε προετοιμασμένοι για το θαύμα της έμπνευσης. Ένας καλός δημιουργός πρέπει να είναι πάντα σε θέση να ανασκαλεύει τις αξίες του και να μην ικανοποιείται ποτέ με αυτό που νομίζει ότι καταλαβαίνει.
Β] Η σπορά
Όλα τα έργα είναι προϊόν της επαφής μας με τη ζωή. Ο δημιουργός δεν μπορεί να αμπαρωθεί σε ένα γυάλινο πύργο. Πρέπει να βρίσκεται σε επαφή με τον πλησίον του και να μοιράζεται την ανθρώπινη υπόστασή του. Ποτέ δεν θα γνωρίζει εκ των προτέρων τι θα έχει σημασία στο μέλλον. Έτσι, όσο πιο έντονη είναι η ζωή του τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να ανακαλύψει μια πρωτότυπη γλώσσα.
Ο Λε Κορμπιζιέ έλεγε ότι "όταν ο άνθρωπος θέλησε να πετάξει, μιμούμενος τα πουλιά, δεν μπόρεσε ποτέ να τα καταφέρει".
Το ίδιο συμβαίνει και με τον καλλιτέχνη: Αν και είναι μεταφραστής συναισθημάτων, δεν γνωρίζει τέλεια τη γλώσσα που μεταφράζει.
Εάν λοιπόν θέλει να αντιγράψει ή να ελέγξει την έμπνευση, ποτέ δεν θα φτάσει εκεί που επιθυμεί. Πρέπει να επιτρέψει στη ζωή να σπείρει το γόνιμο χωράφι του υποσυνείδητού του.
Γ] Η ωρίμανση
Έρχεται ο καιρός που το έργο γράφεται μόνο του, από τα βάθη της ψυχής του συγγραφέα, πριν εκείνος αποπειραθεί να το εκδηλώσει. Στην περίπτωση της λογοτεχνίας, για παράδειγμα, το βιβλίο επηρεάζει τον συγγραφέα και το αντίστροφο.
Σ' αυτή την κατάσταση αναφέρεται ο Βραζιλιάνος συγγραφέας Κάρλος Ντρουμόντ ντε Ατράντε λέγοντας ότι ποτέ δεν πρέπει να προσπαθούμε να συλλέξουμε τους στίχους που χάνονται, γιατί δεν άξιζαν να δουν το φως της ημέρας.
Γνωρίζω άτομα τα οποία κατά τη διάρκεια της ωρίμανσης σημειώνουν μανιωδώς ότι τους περνάει από το μυαλό, χωρίς να σέβονται αυτό που γράφεται στο υποσυνείδητο. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι σημειώσεις, καρπός της μνήμης, εμποδίζουν τελικά τους καρπούς της έμπνευσης. Ο δημιουργός πρέπει να σέβεται το χρόνο της κυοφορίας, παρόλο που γνωρίζει, όπως και ο γεωργός, ότι ο ίδιος έχει μονάχα μερικό έλεγχο του χωραφιού του.
Είναι ευπρόσβλητος στην ξηρασία ή σε πλημμύρες. Εάν όμως ξέρει να περιμένει, θα βγει δυναμικά στην επιφάνεια το δυνατότερο φυτό, που αντιστάθηκε στις κακοκαιρίες.
Δ] Η συγκομιδή
Είναι η στιγμή κατά την ποία ο άνθρωπος θα εκδηλώσει συνειδητά αυτό που έσπειρε και άφησε να ωριμάσει. Εάν κόψει το φρούτο πρώιμα, θα είναι πράσινο, εάν το κόψει καθυστερημένα, θα είναι σάπιο. Όλοι οι καλλιτέχνες μπορούν να αναγνωρίσουν την έλευση της στιγμής αυτής.
Αν και ορισμένα ερωτήματα δεν έχουν ακόμη ωριμάσει αρκετά και ορισμένες ιδέες δεν είναι ακόμα ξεκάθαρες και αποκρυσταλλωμένες, θα αναδιοργανωθούν καθώς φτιάχνεται το έργο. Άφοβα και πειθαρχημένα, ο καλλιτέχνης κατανοεί ότι πρέπει να εργαστεί από το πρωί ως το βράδυ μέχρι να ολοκληρωθεί η δουλειά του.
Και τι θα κάνει με το προϊόν της συγκομιδής; Παρατηρούμε και πάλι τη μητέρα φύση: Μοιράζεται τα πάντα με τους πάντες. Ένας καλλιτέχνης που θέλει να κρατήσει το έργο του για τον εαυτό του δεν είναι δίκαιος προς αυτό που δέχεται σήμερα ούτε προς την κληρονομιά και τις διδαχές των προγόνων του.
Εάν αφήσουμε τα σιτηρά στοιβαγμένα στο σιτοβολώνα, τελικά θα σαπίσουν, ακόμα και αν θερίστηκαν τη σωστή στιγμή. Όταν τελειώνει η συγκομιδή, φτάνει ο καιρός να μοιραστεί κανείς, χωρίς φόβο ή ντροπή, την ίδια του την ψυχή. Αυτή είναι η αποστολή του καλλιτέχνη, όσο επίπονη ή ένδοξη και εάν είναι.
