Όταν δημιουργούμε, σκεφτόμαστε δυσανάλογα, σχεδόν αποκλειστικά θα έλεγα, προς τα εμπρός. Άλλωστε, η δημιουργία αφορά στο νέο, στο καινούρι...
Για το δεύτερο βιβλίο μου, «Η γλώσσα του ανθρώπου. Μαθαίνοντας να μιλάω τη δημιουργικότητα», είχα την ταπεινή τύχη να πάρω συνέντευξη από περίπου 70 υποτρόφους του MacArthur (παγκοσμίως γνωστές υποτροφίες που δίνονται σε εξαιρετικά ευφυείς και εμπνευσμένους ανθρώπους). Έμαθα πολλά από αυτές, αλλά ακόμη περισσότερα από τα μοτίβα τους.
Ένα από αυτά τα μοτίβα ήταν μια αναφορά και ένας σεβασμός, στη συνδεσιμότητα και στη συνέχεια της δημιουργικότητας, δηλαδή, στην αναγνώριση της δημιουργικότητας ως ενός συνεχούς ανθρώπινου κύκλου ανθρώπων, ιδεών, σκέψεων και πράξεων, και όχι μιας αποσπασμένης σειράς καινοτόμων ιδεών.
Η μαθηματικός Μαρία Τσούντνοφσκι με βοήθησε πολύ να το καταλάβω. «Η δουλειά μου βρίσκεται στους ώμους πολλών παλαιότερων από εμένα», είπε. Όταν σκέφτεται τη δική της δουλειά στο πλαίσιο μιας κληρονομιάς, είπε, τότε είναι που εστιάζει περισσότερο στην ικανότητά της να δημιουργεί. «Αυτό που μου υπενθυμίζεται να δω είναι ότι αυτό που ελπίζω να ολοκληρώσω ή να δημιουργήσω, είναι κάτι απλό, κομψό και αρκετά όμορφο για να εξυπηρετεί άλλους με τρόπους που αυτοί πριν από μένα με βοήθησαν και με ενέπνευσαν.
Η προσέγγιση της δημιουργικότητας με αυτόν τον τρόπο είναι τόσο το κίνητρό μου όσο και η ανταμοιβή μου».
Είναι μια βαθιά δήλωση σχετικά με τη δημιουργικότητα ως κάτι που φτάνει πίσω, όχι μόνο προς τα εμπρός, με τρόπους που υπερβαίνουν τη δουλειά μας ως δημιουργοί. Η Μαρία δεν ήταν η μόνη συνεντευξιαζόμενη που έκανε αυτή την παρατήρηση.
Δεν είναι απλώς ότι χρειάζεται να κοιτάξουμε πίσω για να δούμε τι έχει δημιουργηθεί στο παρελθόν.
Αυτή η ματιά χρειάζεται να φτάνει πίσω στους ίδιους τους δημιουργούς, ώστε να δανειστούμε και να εκμεταλλευτούμε τα δικά τους μαθήματα.
Αυτό θυμήθηκα πριν από λίγους μήνες, καθώς το μικρότερο παιδί μας ολοκλήρωσε το λύκειο, άρχισε να ετοιμάζεται για να πάει στο κολέγιο και στη συνέχεια θα βγει έξω στον κόσμο για να δημιουργήσει. Μερικοί από εμάς περιμένουν η γνώση γι’ αυτό που θέλουμε να δημιουργήσουμε να ξυπνήσει με κάποιο τρόπο μέσα μας, και κάποιοι αναμένουν να την έχουν από την αρχή.
Από τότε που ήταν μικρή, η κόρη μας ονειρευόταν να γίνει δασκάλα, ένα από τα πιο δημιουργικά επαγγέλματα στον πλανήτη.
Στην πορεία αιτήσεων σε διάφορα κολλέγια, από πολλές απόψεις ακολούθησε αρκετά περπατημένα μονοπάτια· όλα είχαν πινακίδες που έδειχναν προς τα εμπρός. Αλλά λίγο πριν επιλέξει που θα περνούσε τα επόμενα 4 χρόνια της ζωής της, έκανε μια σκέψη προς τα πίσω (και όχι δεν την προκάλεσα εγώ). ) Άρχισε να αναρωτιέται πώς αυτοί που θαύμαζε σε αυτό το επάγγελμα έφτασαν σε εκείνο το σημείο όπου έγιναν εκπληκτικοί εκπαιδευτικοί. Έτσι, έκανε μια παύση, σταμάτησε για λίγο να κοιτά μπροστά και άρχισε να κοιτά πίσω σε εκείνους που θαύμαζε.
Έτσι, μίλησε και έστειλε email σε δεκάδες εκπαιδευτικούς, από τους δικούς της δασκάλους μέχρι και σε γείτονες και οικογενειακούς φίλους. Οι ηλικίες τους κυμαίνονταν από τα 25 έως και τα 60 έτη. Ούτε δύο δεν είχαν ακολουθήσει το ίδιο μονοπάτι, ούτε και είχαν παρόμοιες εμπειρίες. Όμως, αντηχούσαν παρόμοια μοτίβα.
Όπως και η Μαρία, ο καθένας μίλησε έντονα για το ρόλο των άλλων στην εξέλιξή τους – τι έμαθαν από άλλους, σε τι είχαν εκτεθεί, ποιος και πώς τους ενθάρρυναν, ότι οι σχέσεις όχι μόνο είχαν αξία, αλλά και ότι είχαν διαμορφώσει αυτό που είναι σήμερα.
Τα σημαντικά μοτίβα, οι πολύτιμες σκέψεις και οι τόσες απαντήσεις δεν ήταν ορατές όταν εκείνη κοιτούσε μόνο μπροστά.
Έτσι, η ίδια άκουσε συμβουλές, άκουσε ιστορίες εκπαιδευτικών και των ανθρώπων που με τη σειρά τους τους είχαν εμπνεύσει να ακολουθήσουν αυτό το παράδειγμα. Έμαθε τι χρειάζεται να αποφύγει και τι να ακολουθήσει και αυτό σίγουρα ήταν η καρδιά και το ένστικτό της.
Γιατί να μη δανειστείτε κι εσείς μια πυξίδα; Ο δρόμος προς τη δημιουργία δεν είναι μόνο και αυστηρά προς τα πίσω. Το παρελθόν υπάρχει για να μας διδάσκει. Ρίξτε μια ματιά πίσω και μετά απολαύστε τη διαδρομή προς τα εμπρός.
Larry Robertson
