Η ιδιοφυΐα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ο Ντοστογιέφσκι γεννήθηκε πριν από 200 χρόνια. Ο Ρώσος συγγραφέας θεωρείται και σήμερα ένας από τ...
Η Ρωσία αλλά και ο κόσμος όλος γιορτάζουν αυτές τις μέρες την 200ή επέτειο από τη γέννηση του δημοφιλούς λογοτέχνη Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι. Είναι ο δημιουργός παγκόσμιων επιτυχιών, όπως "Έγκλημα και Τιμωρία", "Ο Ηλίθιος", "Αδελφοί Καραμαζόφ". Αμέτρητες αναγνώσεις, θεατρικές παραστάσεις, εκθέσεις, επιστημονικά συνέδρια και νέες λογοτεχνικές μεταφράσεις στην πατρίδα του Ντοστογιέφσκι, τη Ρωσία.
«Ο Ντοστογιέφσκι χρειάζεται ακόμα σήμερα για να μπορέσει ο σύγχρονος άνθρωπος να επιστρέψει στον πραγματικό του εαυτό», λέει ο λογοτεχνικός μελετητής Πάβελ Φοκίν με αφορμή τα 200ά γενέθλια του μεγάλου συγγραφέα σήμερα.
Στα έργα του ο Ντοστογιέφσκι αφουγκράστηκε ανθρώπινες αβύσσους. Γεννήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 1821 στη Μόσχα ως γιος γιατρού από μια οικογένεια ξεπεσμένων αριστοκρατών. Βίωσε την ασθένεια, τον εθισμό στο τζόγο, το φόβο του θανάτου και την οικονομική δυσπραγία.
Σε νεαρή ηλικία καταδικάστηκε σε θάνατο για τις σχέσεις του με αριστερούς αντιπάλους του Τσάρου.
Το σοκ προκάλεσε επιληψία, η ποινή μετατράπηκε σε εξορία στη Σιβηρία. Όπως σχεδόν κανένας άλλος, ο Ντοστογιέφσκι βρήκε λέξεις για να περιγράψει ακραίες ψυχικές καταστάσεις. Ψυχολόγοι θεωρούν πως οι εκτιμήσεις και οι περιγραφές των χαρακτήρων του ήταν σπουδαίες.
Χαρακτήρες που έμειναν στην ιστορία της λογοτεχνίας
Διάσημοι είναι οι χαρακτήρες που έπλασε, όπως ο φοιτητής Ρασκόλνικοφ που τον έφαγαν οι τύψεις μετά από τη δολοφονία μιας γριάς στο Έγκλημα και Τιμωρία ή ο αφελής Πρίγκιπας Mισκίν στον Ηλίθιο.
Ο Ντοστογιέβσκι αντιπροσώπευε το καινούργιο στη Ρωσία. Ταξίδεψε στη Δύση, γνώρισε τις ανατροπές στην Ευρώπη, έμεινε και στη Γερμανία, στο Βερολίνο, το Βισμπάντεν και το Μπάντεν-Μπάντεν. Το μεγαλύτερο διάστημα διέμεινε στη Δρέσδη.
Η Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος έζησε και ο ίδιος ένα διάστημα στη Δρέσδη, εγκαινίασαν ένα μνημείο προς τιμήν του Ντοστογιέφσκι το 2006.
Ο Ντοστογιέφσκι έζησε για δύο χρόνια στη «Φλωρεντία του Έλβα», όπου γεννήθηκε η κόρη του Λιούμπα. Ο Ντοστογιέφσκι παρέμεινε πάντα ένας συντηρητικός Ρώσος ορθόδοξος παρά τις δυτικές επιρροές του. Σύμφωνα με τον Ρώσο ειδικό Πάβελ Φοκίν, τον Ρώσο συγγραφέα απασχολούσαν συχνά οι σχέσεις της Ρωσίας με τη Δύση.
Επίκαιρος ακόμα και σήμερα
Τα θέματα του Ντοστογιέφσκι εξακολουθούν να είναι πολύ επίκαιρα, ακόμα και σε περιόδους όπως αυτή της πανδημίας, «αφού η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει έναν θανάσιμο κίνδυνο».
Από την άποψη πολλών κριτικών λογοτεχνίας, τα μυθιστορήματα του Ντοστογιέφσκι συγκαταλέγονται μεταξύ των καλύτερων στην παγκόσμια λογοτεχνία.
Ο ίδιος ο συγγραφέας πίστευε ότι δέκα χρόνια μετά το θάνατό του θα είχε ξεχαστεί, λέει ο Βλαντιμίρ Ζαχάροφ, Πρόεδρος της Διεθνούς Εταιρείας Ντοστογιέφσκι.
Ο συγγραφέας πάντως δεν έχαιρε εκτιμήσεως στην αθεϊστική Σοβιετική Ένωση για πολύν καιρό. Οι κριτικοί λογοτεχνίας δεν εκτιμούσαν το μαύρο χιούμορ του. Πολλοί ειδικοί πιστεύουν πάντως σήμερα πως ο Ντοστογιέφσκι επηρέασε περισσότερο την παγκόσμια λογοτεχνία παρά οι συγχρονοί του Λέων Τολστόι ("Πόλεμος και Ειρήνη") και Ιβάν Τουργκένιεφ («Πατέρες και γιοι»).
Στη Μόσχα εγκαινιάζεται σήμερα ένα μουσείο στο διαμέρισμα, στο οποίο ο Ντοστογιέφσκι πέρασε τα παιδικά του χρόνια, επίτιμος καλεσμένος δε είναι ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν. Το Μουσείο Ντοστογιέφσκι με τους περισσότερους επισκέπτες είναι η τελευταία κατοικία του στην Αγία Πετρούπολη, όπου ο Ρώσος συγγραφέας έγραψε τα μεγαλύτερα έργα του και πέθανε το 1881.
Πηγή: DW - Ουλφ Μάουντερ/ Μαρία Ρηγούτσου
