του Χρήστου Ζερεφού* Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως για παράδειγμα, οι πλημμύρες, οι καύσωνες, οι ισχυρές καταιγίδες κτλ., παρατηρούντ...
του Χρήστου Ζερεφού*
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως για παράδειγμα, οι πλημμύρες, οι καύσωνες, οι ισχυρές καταιγίδες κτλ., παρατηρούνται όλο και συχνότερα σε τοπική αλλά και σε παγκόσμια κλίμακα. Η εκδήλωση των φαινομένων αυτών προκαλεί φυσικές καταστροφές καθώς και επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία. Είναι εμφανές ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα και η αλόγιστη χρήση του περιβάλλοντος από τον άνθρωπο οδήγησε σε κλιματικές μεταβολές, ρύπανση και άλλα περιβαλλοντικά προβλήματα.
Ο Ιανός, η πρόσφατη κακοκαιρία που έπληξε τη χώρα μας, είναι ακόμα μια ένδειξη ότι δεν είναι ο άνθρωπος κυρίαρχος της φύσης, αλλά η φύση κυρίαρχη του ανθρώπου. Οι ισχυρές βροχοπτώσεις, οι ισχυροί άνεμοι, ο έντονος στροβιλισμός, η έντονη βροχόπτωση καθώς και η απελευθέρωση μεγάλων ποσών ενέργειας ήταν τα χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης κακοκαιρίας. Η μεγάλη διάρκεια ζωής του φαινομένου και η έντασή του, το κατατάσσουν ως έναν από τους πιο ισχυρούς Μεσογειακούς Κυκλώνες που έχουν καταγραφεί από την αρχή των δορυφορικών παρατηρήσεων.
Οι κυκλώνες της Μεσογείου εμπλουτίζονται με μεγάλα ποσά ενέργειας από την εξάτμιση των υδρατμών της ζεστής θάλασσας. Οι πλημμύρες που προκλήθηκαν ήταν αποτέλεσμα των ατμοσφαιρικών διαταραχών που συνοδεύονται από ραγδαίες βροχοπτώσεις με μεγάλα ποσά βροχής σε σύντομο χρονικό διάστημα (λίγων ωρών). Όλες οι προβλέψεις δείχνουν ότι θα έχουμε όλο και συχνότερη εμφάνιση τέτοιων φαινομένων με μεγαλύτερη ένταση, με αποτέλεσμα την αύξηση των αριθμών θανάτων και ζημιών σε παγκόσμια κλίμακα.
Για την αντιμετώπιση τέτοιων ακραίων καιρικών φαινομένων καθοριστικό ρόλο παίζει η τεχνογνωσία, τα κλιματικά / ατμοσφαιρικά μοντέλα και οι επιπλέον μετεωρολογικοί σταθμοί σε όλο το εύρος της χώρας. Οι αστικές περιοχές είναι ιδιαίτερα ευπαθείς στις επιπτώσεις από την αύξηση της θερμοκρασίας αλλά και την ενίσχυση των πλημμυρών. Ως εκ τούτου, ο σωστός πολεοδομικός και χωροταξικός σχεδιασμός μπορούν να αντιμετωπίσουν το ευρύ φάσμα προκλήσεων που απορρέουν από τις κλιματικές μεταβολές.
Επιπλέον, είναι καθοριστικής σημασίας από την πλευρά της πολιτείας να υπάρχουν συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης των πολιτών (μέσω τηλεόρασης, διαδικτύου και μηνυμάτων στο κινητό) και αντίστοιχος κρατικός προϋπολογισμός που να αποσκοπεί σε μέτρα που αφορούν πρόληψη αλλά και αποκατάσταση ζημιών και ανακούφισης των πληγέντων (υπό μορφή αποζημιώσεων) από τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
Σε επίπεδο προσωπικής κοινωνικής ευθύνης, οι πολίτες θα πρέπει να υπακούν τα μέτρα πολιτικής προστασίας.
*Ο Χρήστος Ζερεφός είναι Aκαδημαϊκός, Επόπτης του Κέντρου Έρευνας Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών.
Πηγή φωτογραφίας: Πρακτορείο Intime