Γλαύκωμα:Ο ύπουλος εχθρός των ματιών

Τ ο γλαύκωμα στα μάτια είναι μια συχνή, ύπουλη πάθηση, η οποία προκαλείται κυρίως από αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση. Το κακό είναι ότι δεν ...

Τ ο γλαύκωμα στα μάτια είναι μια συχνή, ύπουλη πάθηση, η οποία προκαλείται κυρίως από αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση. Το κακό είναι ότι δεν δίνει συχνά συμπτώματα και την ανακαλύπτει κανείς σε τυχαίο οφθαλμολογικό έλεγχο. Δυστυχώς, αν κάποιος διαγνωσθεί με γλαύκωμα, θα πρέπει να ξέρει πως πάσχει από μια χρόνια πάθηση που θα πρέπει να ελέγχει για όλη του τη ζωή, ακόμα κι αν έχει χειρουργηθεί.

«Η υψηλή ενδοφθάλμια πίεση καταστρέφει προοδευτικά το οπτικό νεύρο. Υπάρχουν πολλοί τύποι γλαυκώματος και με διαφορετική αιτιολογία και, αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα, οδηγούν σε τύφλωση», επισημαίνει ο Παντελής Παπαδόπουλος, χειρουργός οφθαλμίατρος. Και συνεχίζει: «Η συχνότητα του γλαυκώματος στον γενικό πληθυσμό ανέρχεται σε 1%-2%. Δηλαδή, στη χώρα μας έχουμε τουλάχιστον 100.000 άτομα τα οποία είτε έχουν γλαύκωμα είτε είναι υποψήφια να πάθουν γλαύκωμα. Σε άτομα, δε, ηλικίας άνω των 40 ετών η πάθηση αυτή είναι συχνότερη και απαντά σε ποσοστό 2%-4%.

Οι πρώτου βαθμού συγγενείς ατόμων με γλαύκωμα έχουν εξαπλάσια πιθανότητα να παρουσιάσουν και αυτοί την ίδια πάθηση, σε σύγκριση με άλλους, που δεν έχουν οικογενειακό ιστορικό. Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν ειδικές γονιδιακές εξετάσεις, που ανιχνεύουν αν κάποιος έχει πιθανότητα ή όχι να παρουσιάσει κάποιες από τις σπάνιες μορφές γλαυκώματος. Σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό γλαυκώματος συνιστάται να ελέγχονται μία φορά τον χρόνο μετά την ηλικία των 35 ετών. Ο έλεγχος της ενδοφθάλμιας πίεσης αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της οφθαλμολογικής εξέτασης σε άτομα ηλικίας άνω των 35 ετών.

Σε περίπτωση οικογενειακού ιστορικού γλαυκώματος, ο έλεγχος της πίεσης θα πρέπει να επαναλαμβάνεται μία φορά τον χρόνο. Όταν υπάρχει αυξημένη πίεση, χρειάζονται συχνή μέτρηση και έλεγχος των οπτικών πεδίων και της κεφαλής του οπτικού νεύρου με laser τομογραφία ανά 6, 9 ή 12 μήνες, σύμφωνα με τις οδηγίες του θεράποντος οφθαλμίατρου. Με την εξέταση των οπτικών πεδίων, ελέγχεται η ευαισθησία των οπτικών ινών στην αντίληψη του φωτός. Με την τομογραφία της κεφαλής του οπτικού νεύρου ελέγχεται το πάχος των νευρικών ινών. Η συχνότερη μορφή γλαυκώματος είναι το γλαύκωμα ανοικτής γωνίας.

Το γλαύκωμα στενής ή κλειστής γωνίας μπορεί να προκαλέσει πολύ μεγάλη άνοδο της πίεσης και αντιμετωπίζεται ως επείγον περιστατικό σε νοσοκομείο. Συνοδεύεται από έντονο πόνο στο μάτι και στο κεφάλι, από μείωση οράσεως και από τάση για εμετό. Αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μέσα στα πρώτα εικοσιτετράωρα, μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη απώλεια οράσεως».

Τρόποι αντιμετώπισης

Το γλαύκωμα αντιμετωπίζεται με αντιγλαυκωματικά κολλύρια, με laser και με χειρουργικές επεμβάσεις. Τα τελευταία 20 χρόνια υπήρξε τεράστια πρόοδος στην αντιμετώπιση του γλαυκώματος με την εισαγωγή νέων φαρμάκων, τα οποία βοηθούν στην καλύτερη ρύθμιση της ενδοφθάλμιας πίεσης, με αποτέλεσμα να μειωθεί κατά πολύ ο αριθμός ασθενών που χρειάζονται επέμβαση. Το laser αποτελεί μια εναλλακτική λύση σε περιπτώσεις αρχόμενων γλαυκωμάτων ανοικτής γωνίας ή οφθαλμικής υπερτονίας και ειδικά σε περιπτώσεις όπου υπάρχει δυσκολία συμμόρφωσης στη φαρμακευτική αγωγή. Η τάση στη σύγχρονη χειρουργική του γλαυκώματος για τις πιο ήπιες περιπτώσεις είναι οι ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι.